رسوایی غرب در ماجرای تأمین اقلام بهداشتی و غذایی

در آستانه پایان سال میلادی 2019، ویروسی به نام «کرونا» در کشور چین و به خصوص در شهر ووهان شیوع پیدا کرد و پس از مدتی به سایر کشورهای جهان پاگذاشت. این میهمان ناخوانده، طی مدت‌زمان نه چندان بلندی به یک همه‌گیری خطرناک تبدیل شد و تا امروز هزاران قربانی در نقاط مختلف جهان بر جای گذاشته است.

اگرچه زمزمه‌هایی مبنی بر ساختگی‌بودن کووید 19 و نقش آمریکا در تولید این ویروس شنیده می‌شود، اما به‌نظر می‌رسد مسئله‌ای که اکنون قابلیت بررسی دارد، بررسی نحوه تعامل غربی‌ها با یکدیگر در مواجهه با کرونا ویروس است. رسانه‌های معاند انقلاب اسلامی، پیش از شیوع کرونا در غرب تلاش کردند تا سیستم درمانی و بهداشتی جمهوری اسلامی را ناکارآمد جلوه دهند. پس از رسیدن کووید 19 به کشورهای غربی و درگیرشدن کشورهایی نظیر آمریکا، آلمان، فرانسه، انگلیس و… با این ویروس، رسانه‌های سعودی – لندنی با افزایش تلاش‌های خود کوشیدند تا ضمن پنهان‌کردن ناکارآمدی‌های غرب در مواجهه با این بحران، عملکرد خوب و موفق جمهوری اسلامی را زیر سؤال ببرند.

در این سلسله یادداشت به بررسی نحوه مواجهه جوامع غربی و کشورمان ایران با بحران همه‌گیری ویروس کرونا پرداخته خواهد شد. در این قسمت، نگاهی گذرا به ماجرای کمبود اقلام بهداشتی و غذایی در کشورهای غربی خواهیم داشت.

کمبود لوازم بهداشتی در آمریکا

مدت بسیار کوتاهی پس از شیوع ویروس کرونا در نقاط مختلف جهان، کشورهای ثروتمند و پیشرفته غربی با مشکلاتی اعم از کمبود لوازم بهداشتی برای کادر درمانی و استفاده شهروندان مواجه شدند و این کمبود همچنان کمابیش ادامه دارد. در نخستین روزهای انتشار کووید 19 در اکثر کشورهای غربی، مردم با کمبود دستمال توالت مواجه شدند. این مسئله تاجایی پیش‌رفت که ضمن تبدیل‌شدن آن به یک مشکل جدی در آمریکا، پلیس کالیفرنیا در فیس‌بوک از آمریکایی‌ها خواست که به دلیل کمبود دستمال توالت با شماره 911 تماس نگیرند.[1]

در جریان مقابله با کرونا ویروس، استفاده از ماسک‌های پزشکی اهمیت بسیاری دارد و نیاز کادر درمانی به استفاده از ماسک و لباس‌های پزشکی، جهت متلانشدن به این ویروس و انجام وظایف پزشکی بسیار مهم است. اما کشورهای ثروتمند غربی که همواره مطالبی درخصوص پیشرفته‌بودن آن‌ها منتشر می‌شود، در تأمین ماسک و لباس‌های بهداشتی موردنیازشان با مشکل مواجه شدند.

در همین راستا، چندی پیش پایگاه خبری «ان‌بی‌سی» نوشت: «انجمن پزشکی آمریکا اعلام کرده است که پزشکان آمریکایی ماسک کافی ندارند و تمام روز فقط از یک ماسک استفاده می‌کنند.»[2] ناتوانی آمریکا در تهیه لباس‌های پزشکی به میزان کافی نیز سبب شد تا کادر درمانی این کشور مجبور به استفاده از کیسه زباله به جای لباس محافظ شوند. همین مسئله موجب شد تا یکی از پرستاران بیمارستان «مونت سینا وست» به دلیل استفاده از کیسه زباله به‌جای لباس محافظتی، جان خود را از دست بدهد.[3]

وضعیت اسفناک در بیمارستان‌های ایالات متحده که به گوشه‌ای از آن اشاره گشت، باعث شد تا ده‌ها پرستار در نیویورک در اعتراض به کمبود تجهیزات پزشکی همزمان با تشدید شیوع کرونا، مقابل یکی از مهم‌ترین بیمارستان‌های این شهر تظاهرات کنند.[4]

«برنی سندرز»[5]، نامزد دموکرات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا نیز در یک رشته‌پیام توئیتری، نوشت: «به طرزی ناباورانه، در حال حاضر در آمریکا، دکترها و پرستاران به‌طور غیرضروری جان خودشان را در مسیر درمان بیمارانی قرار داده‌اند که از ویروس کرونا رنج می‌برند، چراکه آن‌ها با کمبود تجهیزات محافظتی شخصی مانند ماسک، دستکش و لباس محافظ روبرو هستند؛ این غیرقابل قبول است. رئیس‌جمهور باید فوراً و قویاً از قانون تولید دفاعی استفاده کند و به تولیدکنندگان دستور دهد تا تمامی تجهیزات شخصی محافظتی، دستگاه تهویه و دیگر لوازم پزشکی را که ما در طول این بحران نیاز داریم، تولید کنند. ترامپ باید حالا اقدام کند.»[6]

با این حال اما دونالد ترامپ که از ابتدای شیوع کروناویروس در آمریکا سعی داشت این ویروس را کم اهمیت جلوه دهد، پس از توئیت مهم سندرز، به کادر پزشکی آمریکا توصیه کرد که ماسک‌ها را تمیز و مجدداً استفاده کنند و گفت: «ما مایع‌های بسیار خوبی برای این کار داریم که ماسک‌ها را ضدعفونی کنیم و آن‌ها (کادر درمان) هرچه بیش‌تر و بیش‌تر شروع به این کار (ضدعفونی و استفاده مجدد از ماسک‌ها) کرده‌اند. آن‌ها ماسک‌ها را ضدعفونی می‌کنند.»

این پیشنهاد ترامپ آنقدر عجیب و غیر علمی بود که شبکه تلویزیونی «سی‌ان‌ان» با اشاره به اظهارات ترامپ گزارش کرد که: «مشخص نیست که منظور ترامپ چه نوع ماسکی است، اما بنا به دستورالعمل‌های سازمان غذا و داروی آمریکا برای ماسک‌های اِن ۹۵، این نوع ماسک‌ها قابل اشتراک‌گذاری و استفاده مجدد نیست».[7]

کمبود لوازم بهداشتی در ایتالیا

شیوع ویروس کرونا در اروپا، زودتر از همه گریبان‌گیر ایتالیا شد و شرایط سختی را بر این کشور حاکم ساخت. در روزهای اولیه شیوع کرونا ویروس در ایتالیا، این کشور با کمبود شدید ماسک مواجه شد. ایتالیا که خود تولیدکننده ماسک نیست، [اواسط اسفندماه 1398] برای مقابله با شیوع کروناویروس ۸۰۰ هزار عدد ماسک از آفریقای‌جنوبی درخواست کرد اما مقامات این کشور اعلام کردند تهیه دست‌کم ۱۰ میلیون ماسک دیگر نیاز است.[8]

با گذشت زمان و البته کاهش آمارهای مبتلایان به کووید 19 و کاهش نسبی تعداد جان‌باختگان در ایتالیا، اما این کشور همچنان با بحبران کمبود اقلام بهداشتی اعم از ماسک، دستکش، الکل دست و پنجه نرم می‌کند.[9] همین کمبودها باعث شده تا کادر درمانی ایتالیا در معرض ابتلا به کووید 19 قرار گیرند. در همین راستا، حدوداً یک ماه پیش مقامات درمانی ایتالیا خبر دادند که دست‌کم ۲ هزار پزشک در این کشور به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند.[10]

کمبود لوازم بهداشتی در آلمان، فرانسه و انگلیس

کشورهای آلمان، فرانسه و انگلستان که جزو مهم‌ترین و قدرتمندترین کشورهای اروپا و جهان هستند نیز با کمبود شدید اقلام بهداشتی و خوراکی مواجه شدند. در کنار این کمبودها، افزایش قیمت لوازم بهداشتی مسئله‌ای است که نشان از عمق بحران در کشورهای غربی دارد.

آماری که رسانه‌های آلمانی جمع‌آوری کرده‌اند نشان می‌دهد در روزهای اولیه شیوع کووید 19 در آلمان، تقاضا برای ماسک‌های فیلتردار در یک ماهه اواخر ژانویه تا اواخر فوریه، ۵۰۰ برابر افزایش داشت، و البته قیمت ماسک‌ها نیز شدیداً افزایش پیدا کرد.[11]

در فرانسه تأمین اقلام بهداشتی به بحرانی جدی تبدیل شد، تا جایی که «امانوئل مکرون»، رئیس‌جمهور این کشور با اشاره به مواجه‌شدن فرانسه با کمبود ماسک، دستگاه کمک‌ تنفسی و دارو، اعلام کرد: «با کمبود دستگاه‌های کمک تنفسی مواجه هستیم و از نظر تأمین برخی داروها مشکل داریم. اولویت ما باید تولید ماسک و دستگاه کمک‌تنفسی و دارو در داخل کشور باشد».[12]

انگلستان نیز از پس از درگیرشدن با کروناویروس در تأمین لوازم بهداشتی برای کادر درمانی و شهروندان با بحرانی جدی روبرو شد. وخامت شرایط در انگلستان به حدی رسید که «دکتر رابرتز» از اعضای کادر درمانی، دست به افشاگری در خصوص شرایط وخیم انگلستان در مواجهه با کووید 19 زد. او در همین راستا گفت: «بیمارستان در آستانه سقوط است. بخش مراقبت‌های ویژه پر از بیماران مبتلا به ویروس کرونا است. همه عمل‌های جراحی، غیر‌اضطراری تشخیص داده و لغو شده؛ حتی برای بیماران سرطانی. کمبود نیرو و کادر درمان وجود دارد، کمبود تخت‌های مخصوص مراقبت‌ ویژه، کمبود آنتی‌بیوتیک‌های لازم و دستگاه تنفس مصنوعی.»

دکتر رابرتز همچنین گفت: «پرستاران در بخش مراقبت‌های ویژه ناچارند کارهایی را انجام دهند که خطر انتقال ویروس از طریق ذرات موجود در هوا برایشان وجود دارد اما به آن‌ها گفتند کلاه‌های معمولی پارچه‌ای بگذارند که سوراخ دارد و اصلاً محافظت نمی‌کند؛ این اشتباه است. به همین دلیل ناچاریم کیسه‌های پلاستیکی زباله یا پیش‌بند‌های پلاستیکی را روی سرمان بکشیم.»

این عضو کادر درمانی انگلیس همچنین به ماجرای استفاده از ماسک‌های تاریخ‌مصرف گذشته نیز اشاره کرد، و گفت: «ماسک‌های تنفسی محافظ که در حال حاضر مورد استفاده است، روی آن‌ها برچسب‌های تاریخ‌مصرف جدید چسبانده شده است. دیروز یکی از آن‌ها را دیدم که سه بار روی آن برچسب خورده بود. اولی تاریخ پایان مصرف آن ۲۰۰۹ بود و روی آن برچسب دیگری تاریخ مصرف را ۲۰۱۳ زده بود و سومین برچسب که بر روی آن دو قرار گرفته بود، تا سال ۲۰۲۱ بود».[13]روزنامه گاردین نیز تقریباً هفته گذشته اعلام کرد: «حدود یک سوم (۳۲.۵ درصد) جراحان انگلیسی می‌گویند به ماسک، روپوش و سایر لوازمی که برای ایمن‌ماندن آن‌ها نیاز است، دسترسی ندارند.»[14]

کمبود مواد غذایی در غرب

علاوه بر کمبود لوازم بهداشتی جهت استفاده کادر درمانی و شهروندان و ناتوانی دولت‌های غربی در تأمین این اقلام، خالی‌شدن فروشگاه‌های موارد غذایی باعث شد تا صحنه سیاه دیگری بر صفحه تاریخ غرب نقش ببندد. در بسیاری از کشورهای متنفذ و ثروتمند غربی که در همین یادداشت به آن‌ها اشاره شد، شهروندان از ترس به وجود آمدن قحطی در پی شیوع ویروس کرونا به فروشگاه‌های مواد غذایی حمله‌ور شدند تا نشان دهند به دولت‌هایشان در بحث تأمین اقلام مورد نیاز اعتماد چندانی ندارند.

در پایان، تصاویری از هجوم مردم در آمریکا و کشورهای اروپایی به فروشگاه‌ها جهت خرید اقلام خوراکی و قفسه‌های خالی فروشگاه‌ها را مشاهده می‌کنید:[15]