کتاب «مبانی نظری قانون اساسی شهید بهشتی» بازخوانی و تحلیل شد

به گزارش «فکرت»، حجت الاسلام والمسلمین محسن قنبریان در این نشست با اشاره به تبیین نوع نگاه و اندیشه شهید بهشتی راجع به انواع حکومت‌ها و ویژگی‌های آن ها اظهار داشت: در نگاه شهید بهشتی، حکومت تئوکراسی مختص به معصوم است، چه آن که در اینجا خدا مصلحت مردم را بهتر می داند و کسی را انتخاب می کند که مصالح مردم را رعایت کرده و بهترین نسخه زندگی و سعادت را برای آنها رقم بزند.

وی افزود: بر اساس اندیشه شهید بهشتی و مبتنی بر مبانی اسلام ما می فهمیم که جمهوریت با اسلام بیشتر سازگار است و ما در اسلام، حکومت زور و تحمیلی بر مردم نداریم و حکومت برای مشروعیت باید مورد رضایت اکثریت مردم قرار گیرد

وی گفت: وجه نامشروع بودن حکومت بنی امیه به این خاطر است که بدون رضایت مردم بر آن ها حکمرانی می کند و حال آن که شیعیان و محبان امیرالمؤمنین(ع) با این رویه به شدت مخالف هستند، از سوی دیگر کسانی که استکبار می ورزند و با زور می خواهند بر مردم حاکم شوند، مورد رضایت اسلام و شریعت نیستند.

استاد قنبریان بیان داشت: با نگاهی به سخنان رهبر معظم انقلاب در می یابیم که در خیلی از عرصه ها همفکری و نزدیکی بین افکار ایشان و شهید بهشتی وجود دارد.

وی یادآور شد: استدلال دیگر شهید بهشتی این است که سیره متشرعه مبتنی بر این است که رهبران دینی خود را هیچ گاه به مردم تحمیل نکرده اند و همه به انتخاب و اختیار بوده است، حتی در بحث مسجد که اولین سلول های جامعه اسلامی را تشکیل می دهد، مردم سالاری وجود دارد.

وی ابراز داشت: شهید بهشتی از تعبیر نظام امت و امامت در نظام سیاسی قانون اساسی استفاده می کند و آن را مناسب ترین عنوان هم می داند و برایش دو رکن قائل است؛ نخست این که رأس این نظام اصول متعالی اسلام است که باید رعایت شود و رکن دوم، حاملان این مسئولیت است که صاحبان اصلی این مسئولیت را نیز خود مردم برمی شمارد.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: در این جا ایشان تفکیک جالبی می کند بین کلمه ناس و امت برای که این تفاوت را مورد توجه قرار دهد و می گوید حکومت اسلامی در خدمت عموم انسان هاست یعنی اشاره به ناس دارد منتها کسانی که تعالیم اسلام را پذیرفته اند به شکل طبیعی مسئولیت بیشتری دارند و نظام امت و امامت در همین جا تشکیل می شود و اینجا اشاراتی به حکومت نبوی و علوی هم دارند.