ویژههای فکرت
مجموعه فکرت درصدد است، مسائل روزِ حوزه اندیشه را با نگاهی جدید و در قالبهای متنوع رسانهای به تصویر بکشد.
1.مبانی
از نظر نسبت موضوعات و مفاهيم مورد مطالعه در مجموعه فکرت، بايد گفت كه مجموعه فکرت دارای مبانی ـ از قبیل هستیشناختی، معرفتشناختی، ارزششناختي بر اساس معارف اسلامی ـ است که استوار شدن مباحث بر پایه این مبانی باعث خواهد شد، تمامی دستاوردها و عملیاتهای مجموعه فکرت هدفمند و صحیح پیش رود.
این مبانی در واقع شامل دو نوع مبادي معرفتي (عمدتاً نظري و انتزاعي) و زمينهاي (واقعي و انضمامي) است.
مبانی خداشناختی
- خدا محوری و توحید، اساس و محور بنیادین حیات فردی و اجتماعی مؤمنان است. الله معبود یکتا، علیم، حکیم، غنی، ربالعالمین، رحمن، رحیم، هادی، شارع، تنها مالک و حاکم مطلق هستی است که:
- عادل در تکوین، تشریع و سزادهی است؛
- واسع، جبرانکننده، روزیدهنده مخلوقات، اجابتکننده دعاها و حاجتهاست؛
- ولی مؤمنان، یاور مجاهدان راه خدا، حامی مظلومان، انتقامگیرنده از ظالمان و وفاکننده به وعدهخویش است.
مبانی جهانشناختی
- جهان با عوالم غیب و شهودش، سرشت توحیدی دارد و مراتب روحانی، مادی، دنیوی و اخرویاش، پیوسته در مسیر تکامل و تعالی به سوی خداوند است.
- نظام علّی ـ معلولی بر جهان حاکم است. جهان مادی در طول عالم ماوراست و عوامل مؤثر در آن منحصر به علل مادی و طبیعی نیست.
- جهان محل عمل و آزمایش و بستر تکامل و تعالی و یا سقوط معنوی اختیاری انسان است و بر اساس سنتهای الهی به کردارهای آدمیان واکنش نشان میدهد.
- خداوند جهان مادی را در خدمت انسان که امانتدار و آبادکننده آن است، قرار داده که در صورت بهرهبرداری کارآمد و عادلانه، تأمینکننده نیازهای او است.
مبانی انسانشناختی
- هدف از آفرینش انسان، معرفت و عبادت پروردگار و در پرتو آن، دستیابی به مقام قرب و خلیفهاللهی است.
- حقیقت آدمی، مرکب از ابعاد فطري و طبیعي و ساحات جسمانی و روحانی است.
- بعد فطری او که ناشی از نفخهی الهی است منشأ کرامت ذاتی و نیز برخورداری از اوصاف خداپرستی، دینورزی، کمالگرایی، حقیقتجویی، خیرخواهی، زیباییگرایی، عدالتطلبی، آزادیخواهی و دیگر ارزشهای متعالی است. چنانکه بعد طبیعي او منشأ دیگر اوصاف و نیازهای مادی گوناگون است. انسان در کشاکش مقتضیات این دو دسته صفات و نیازها و تحقق معقول و متعادل آنها به کمالات اکتسابی دست مییابد.
- انسان دارای کمال و سعادت اختیاری است که در صورت انتخابهای صحیح و در چارچوب تمسک به هدایت الهی و رشد عقلانی میتواند به مرتبه نهایی آن واصل شود.
- حیات انسان پس از مرگ تداوم مییابد و چگونگی حیات اخروی مبتنی بر باور، بینش، منش، اخلاق، کنش و رفتار آدمیان در زندگی دنیوی است.
- با توجه به مبادی پیش گفته، انسان دارای حقوقی از جمله حق حیات معقول، آگاهی، زیست معنوی و اخلاقی، دینداری، آزادی توأم با مسئولیت، تعیین سرنوشت و برخورداری از دادرسی عادلانه است.
- انسان موجودی اجتماعی است و تأمین بسیاری از نیازها و شکوفایی استعدادهای خود را در بستر تعامل و مشارکت جمعی جستجو میکند.
مبانی جامعهشناختی
- جامعه به عنوان بستر تعامل و مشارکت در جهت تأمین انواع نیازها و شکوفایی استعدادها، نافی هویت فردی، اختیار و مسئولیت اعضا نیست ولی میتواند به بینش، گرایش، منش، توانش و کنش ارادی آنها جهت دهد و از افراد به ویژه نخبگان اثر پذیرد.
- ساختیافتگی جامعه عمدتاً مبتنی بر فرهنگ است که بهمثابه هویت و روح کلی جامعه در اجزاء و عناصر خرد و کلان آن حضور دارد.
- بنیادیترین واحد تشکیلدهنده جامعه، خانواده است که نقشی بیبدیل در تولید، حفظ و ارتقای فرهنگ جامعه دارد.
- جوامع با وجود پارهای تفاوتها، تحت تأثیر سنن الهی و قوانین تکوینی مشترک و فراگیر هستند.
- شماری از سنتهای الهی حاکم بر جوامع و تاریخ عبارتند از: پیوند تحولات اجتماعی با نفس و اراده انسان؛ وفور نعمت در اثر تقوی، عدالت و استقامت؛ عذاب و کیفر جامعه در صورت گسترش ظلم، فساد، گناه و ترک امر به معروف و نهی از منکر؛ امهال و استدراج و سلطه مؤمنان بر اهل باطل.
- تغییرات اجتماعی تحت تأثیر عوامل فرهنگی، جمعیتی و انسانی، جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی، دانشی و فناورانه پدید میآید.
- جامعه دینی مبتنی بر شکلگیری مناسبات اجتماعی بر اساس اصول و ارزشهای دینی است و دینداری فردی آحاد جامعه به تنهایی ضامن تحقق جامعه دینی نیست.
- جهتگیری تاریخ بهسوی آیندهای پیشرفته در تمام ابعاد مادی و معنوی با حاکمیت ایمان و تقوا و رهبری امام معصوم علیه السلام است.
- پیشرفت حقیقی با هدایت دین اسلام، رهبریِ پیشوای الهی، مشارکت و اتحاد مردم و توجه به غایت پایدار تحقق کلمه الله حاصل میشود.
مبانی ارزششناختی
- ارزشها ریشه در واقعیت دارند و اصول آنها ثابت، مطلق و جهانشمول است.
- اصول ارزشها از طریق عقل و فطرت و تفصیل آن از طریق کتاب و سنت قابل کشف است.
- ارزشها در ساحتهای ارتباطی انسان با خدا، خود، خلق و خلقت ساری است.
- تحقق ارزشها موجب پیشرفت دنیوی و سعادت اخروی است.
مبانی دینشناختی
- دین، دستگاه جامع معرفتی ـ معیشتی است که از سوی خداوند متعال برای تأمین کمال و سعادت دنیوی و اخروی آدمیان نازل شده است.
- دین کامل، جهانشمول و نهایی، اسلام است که بر نبی خاتم صلی الله علیه و آله نازل و توسط آن حضرت ابلاغ و تفصیلات آن در سنت پیامبر و اهل بیت علیهم السلام بیان شده است.
- اسلام با نظام هستی و سرشت انسان، هماهنگی دارد و نقش بدیلناپذیری در تأمین نیازهای نظری و عملی، فردی و اجتماعی و دنیوی و اخروی ایفا میکند. به همین جهت استطاعت کامل برای تمدنسازی و ارائهی الگوی پیشرفت دارد.
- اسلام در چارچوب مبانی و اصولی ثابت و پایدار و بر مبنای اجتهاد در عرصههای اعتقادی، اخلاقی و شریعت و توجه به عناصر انعطافپذیر فقه اسلامی، توان پاسخگویی به نیازهای نوشونده زمانی و مکانی را دارد.
- خردورزی و تمسک به دانش بشری و تجارب عقلایی مورد تأکید اسلام است و وحی، مایه شکوفایی عقل محسوب میشود. از این رو تمدنسازی و پیشرفت اسلامی افزون بر تکیه بر اصول، ارزشها و تعالیم اسلامی، مبتنی بر عقل و دانش بشری نیز هست.
2. مخاطبان
مخاطبان اصلی گروه عملیاتی فکرت، «نخبگان جامعه» یا به عبارتی گروه تاثیرگذار جامعه هستند که در تعبیر مقام معظم رهبری، خواص جامعه محسوب میشوند. نخبگان هر جامعه؛ سر رشته دار حرکت مردم هستند. ایجاد یک فکر، یک گفتمان، یک جریان فکری در جامعه، به دست خواص جوامع است؛ به دست اندیشمندان جامعه است؛ آنها هستند که میتوانند فکر ملتها را به سمت حق یا باطل هدایت کنند.
در وهله دوم نیز گروه عملیاتی فکرت نیم نگاهی به قشر خاکستری جامعه خوهاد داشت و با هدف ایجاد سکوهایی با زبان و ادبیات عامیانه، قصد دارد تا با این قشر در ارتباط بوده و بتواند در این سطح از جامعه نیز تأثیرگذار باشد.
در مرحله سوم، مخاطبان فکرت سطح عمومی جامعه محسوب میشوند.
3. رسالت اصلی مجموعه فکرت:
فکرت، یک رسانه اندیشهای آزاد و مستقل با هویت اسلامی ـ انقلابی است که اندیشههای جاری انقلاب اسلامی را با آرمان نیل به تمدن اسلامی بر مبنای اسلام ناب دنبال میکند. بدین منظور با رویکردی اندیشمندانه و فکری، سعی در تجمیع آثار اندیشمندان و متفکران آزادمنش و ژرف اندیش در موضوعات متعدد و متنوع تمدن ناب اسلامی دارد و در همین راستا با رویکردی انتقادی به نظم ناعادلانه و ظالمانه حاکم بر جهان امروز مینگرد. فکرت وضعیت کنونی تکثر آراء روشنفکران و تشتت آراء فلاسفه غرب را فرصتی مغتنم جهت ایجاد فضای گفتمانی اندیشمندان دینی میداند و در تلاش است با توجه به انگارههای ذهنی اقشار نخبگانی در موضوعات مختلفِ حوزه دین و اندیشه، از خواستگاه اندیشمندان اسلامی فضایی فکری و گفتمانی را رقم بزند. فکرت در حقیقت محملی برای کنش ارتباطی است که در بستر آن متفکران آزادمنش در جایگاهی برابر و مبتنی بر منطق و استدلال به بحث و گفت و گو و طرح دیدگاههای خود جهت نیل به تمدن ایرانی ـ اسلامی میپردازند.
4. ضرورت فعالیتهای مجموعه فکرت:
قوام و بنیاد نظامهای اجتماعی تردیدی نیست که بر اصل ایجاد ارتباط میان اعضای جامعه و رابطه با بیرون نظام قرار دارد و این ایجاد رابطه، بدون اطلاع و آگاهی از کنشهای درون و برون نظام ممکن نیست، به این معنا که وجود اطلاعات و اخبار از یک سو بر تعاملها تاثیر گذار است و آنها را تحت تأثیر قرار میدهد و از سوی دیگر، همین عملها و عکسالعملها موضوعات جدیدی برای رسانهها فراهم میسازد. براین اساس رسانهها یکی از ابزارهای تعیین کننده خطمشی های حاکم بر جامعه هستند. از این رو، کسی در ضرورت حضور آنها در میان اجتماع به عنوان ابزاری برای ایجاد، تقویت و انتقال فرهنگها و باورهای دینی تردید ندارد. نکته مهم آن است که رسانه، ابزاری است که به وسیله انسانها به کار گرفته میشود و انتقالدهنده اندیشه و افکارِ همانهاست.
مجموعه فکرت درصدد است، مسائل روزِ حوزه اندیشه را با نگاهی جدید و در قالبهای متنوع رسانهای به تصویر بکشد.