پرِش‌های ذهن در آخرین جمعه ماه رمضان

رسانه فکرت | بهروز دلاور

درباره دولت اسلامی و ساختارهای اجتماعی مطالعه می‌کردم. طرح تحول، الگوی تولید فکر، بستر مناسب برای تربیت نیروی انسانی کارآمد و آگاه و.... یک‌باره ذهنم به‌سمت اثاث کشی منزلمان در چند سال پیش پَرِش زمانی که داشتم خانه را برای تحویل دادن تمیز می‌کردیم. همسایه خوبی داشتیم. گاهی پسرشان می‌آمد با هم صحبت می‌کردیم. لحظه‌های آخر آمد به سراغم. گفت حاج‌آقا می‌خواهم کتابی را هدیه بدهم. کتابی است که حتما دوستش دارید! گفتم هر چه از دوست رسد نیکوست. کتاب گناهان کبیره استاد دستغیب بود. کتابی بسیار شیرین و خواندنی. خیلی از بزرگان توصیه می‌کنند که این کتاب حتی شده روزانه یکی دو صفحه‌اش را بخوانید. چند سال از این اثاث کشی می‌گذرد، اما کتاب او همیشه جلوی چشمم هست. امیدوارم هر کجا هست سالم و سلامت باشد.

مشغول مطالعه شدم. چند دقیقه‌ای خیره به لپ‌تاپ بودم. داشتم ناکارآمدی تمدن غرب را مطالعه می‌کردم. دوباره ذهنم پَرِش زد. مرا به سراغ کتابی برد که دوستم هدیه داده‌بود. گفتم بگذار چند صفحه‌ای از کتاب را مرور کنم. به فهرست کتاب نگاه کردم. نویسنده حدود 40 مورد از گناهان کبیره را برشمرده و توضیحات بسیار خوبی را ارائه کرده‌بود. برای نمونه غیبت، دروغ، زنا و... ذکر شده‌است.

داشتم کتاب را می‌خواندم، دوباره ذهنم پَرِش زد. با خودم گفتم در این کشتارهای وحشیانه این روزها، بیش از ده هزار کودک و ده‌ها هزار مرد و زن مظلوم به شهادت رسیده‌اند، اینکه کشورهای اسلامی نسبت به این جنایت‌های بزرگ اعلام موضع نکنند، آیا گناه کبیره نیست؟ آیا سکوت عمدی یا از روی ترس و خجالت برخی از علما گناه کبیره است؟ مگر حفظ نظام اسلامی از اوجب واجبات نیست؟! اگر در مرحله دولت اسلامی هستیم، بی اعتنایی نسبت به اولویت‌های نظام اسلامی از روی عمد گناه محسوب نمی‌شود؟ اکنون که پس از قرن‌ها فرصت مهم تحقق ارزش‌های الهی در اختیار مسلمانان قرار گرفته است، باز هم برویم مشغول درس و بحث‌مان بشویم و برایمان مهم نباشد که در جهانِ واقعیت‌ها چه اتفاقی می‌افتد و وضعیت اقتصادی مردم به کجا خواهد انجامید؟! درس و بحث که قطعا خوب است و باید قوی هم باشیم، اما چه درسی و چه بحثی؟! مگر دین شریف اسلام برای پیشرفت همه جانبه دنیا و آخرت برنامه ندارد؟ مسئولیت ارائه و تحقق این برنامه با کیست؟ حال‌که خیل عظیمی از دین‌داران جانشان بر کف دست گرفته و آماده فداکاری برای ارزش‌های دینی هستند، از دست دادن این فرصت بزرگ گناه کبیره نیست؟ خب سال‌ها آموخته‌ایم که اساس اسلام بر پایه توحید بنا شده‌است. آیا مقصود همین خدا یکی است و دو تا نیست؟ یا مسئولیت عالمان حوزوی ایجاد یک جامعه توحیدی و استقرار توحید در جامعه است؟ بارها و بارها از عدالت علوی خواندیم و توصیه کردیم. تولید فکر عدالت‌محور و تحقق عدالت در سطح جامعه مسئولیت علما اسلام نیست؟

خب سؤالات همین طور پشت سرهم ذهنم را درگیر کرده بود اما به یک سؤال اساسی رسیدم. با وجود فرصت بسیار خوبی که در شرایط کنونی برای گسترش خوبی‌ها در جهان هست، آیا گناهان کبیره، همان 40 گناهی است که آیت الله دستغیب گردآوری کرده‌اند؟ آیا گناهان محدود به همان‌هایی است که رساله‌های عملیه آورده شده‌است؟ آیا مسئولیت‌های مسلمانان امروز با مسلمانان چهارصد سال پیش تفاوتی یکی است؟

تاریخ انتشار: ١٤٠٣/٠١/٢٠