«مشایه» نماد اصیل حرکت مردمی برای تحقق ظهور منجی

به گزارش فکرت، متن یادداشت مورد اشاره از این قرار است؛

اربعین حسینی به عنوان یک رویداد تمدنی آینده‌ساز از مهم‌ترین اتفاقاتی است که بشریت در طول تاریخ تجربه کرده است. در این پیاده‌روی تاریخی، موج جمعیت از سراسر جهان راهی سرزمین عراق می‌شود تا با حضور در مراسم بزرگ چهلمین روز از شهادت اباعبدالله الحسین (ع) و برائت از دشمنان دین‌مبین‌اسلام، خود را برای ظهور یگانه‌منجی عالم بشریت امام‌زمان (ارواحنا فداه) آماده کند. با این اوصاف مسئله نقش‌آفرینی حکومت‌ها در این فرایند مهم تمدنی مسئله‌ای است که باید با حساسیت و دقت به آن نگاه کرد.

باید با عطف به این موضوع که پیاده‌روی اربعین رزمایش ملت‌هاست، مسئله چگونگی نقش آفرینی حکومت‌ها در این فرایند را مورد کنکاش قرار داد. آنچه مسلم بوده، تعلق خاطر ملت‌های جهان به مسئله اربعین و اراده آحاد جوامع به برگزاری این رویداد جهانی بدون ذره‌ای شک و تردید است. در عین حال آنچه می‌تواند از یک سو موجب تقویت و از سوی دیگر استمرار این حرکت شود، گونه‌های عملکرد دولت‌ها در قبال این فرایند ارزشمند و بی‌نظیر است. در ادامه این نوشتار در قالب تحلیلی به بررسی ابعاد حضور مردم در رویداد اربعین و نحوه نقش‌آفرینی حکومت‌ها در این فرایند بهتر خواهیم پرداخت.

 «اربعین» نماد حرکت عمومی برای ظهور

اربعین را با توجه به جنبه‌های مثال‌زدنی‌ای که دارد می‌توان به عنوان نماد واضح حرکت عمومی مردم برای تحقق پیش‌زمینه‌های عصر ظهور امام زمان (عج) تعریف کرد. حرکت عمومی مردم برای تحقق شاخصه‌های عصر ظهور یک از دغدغه‌های اصلی رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب است. بر اساس مطالبه آیت‌الله خامنه‌ای، هدف اصلی از صدور بیانیه گام دوم انقلاب انضباط دادن به حرکت عمومی مردم به سمت آن هدف بزرگ یعنی طلوع خورشید ولایت عظمی است. امام خمینی (ره) نیز بار‌ها در بیانات خود فرمود ه‌اند که هدف از انقلاب اسلامی زمینه‌سازی برای ظهور امام زمان (عج) بوده است.

نکته دیگر آنکه رویداد تمدنی اربعین با تقویت نماد‌های اخلاق، همزیستی، امنیت جمعی، محبت و اولویت‌یابی ویژگی‌های انسان موحد جلوه‌گر می‌شود. براساس نظرسنجی‌های میدانی انجام شده از سوی نگارنده این مطلب از یک جامعه آماری تحقیقی‌میدانی ۲۰۰ نفری و با تقسیم تعداد نفرات پاسخ‌دهنده به سؤالات، ۷۰ درصد مخاطبان نسبت به رویداد اربعین، از جنبه نمادین‌ومعنوی گزینه «تعلق خاطر» را مورد تأکید قرار داده و گفته‌اند که تا هرزمان از عمرشان که بتوانند در پیاده‌روی حضور خواهند یافت. حدود ۲۵ درصد هم گفته‌اند که مایل به تکرار این تجربه در سال بعد هستند. ۵ درصد این افراد نیز استمرار حرکت خود را منوط به برخی شروط زندگی کرده‌اند. توجه به مسئله تعلق خاطر مردم به اربعین از جنبه نماد‌های آن ضروری است. مثل تعلق خاطر پیامبر (ص) نسبت به مکه، هنگامی که حضرت از دیار بیت‌الله‌الحرام به مدینه هجرت می‌کرد، در مسیر هنگامی که به جحفه رسید، در حالی که از فشار مشرکان محزون و ناراحت بود، به یاد «مکه» آه سردی کشید، در این هنگام جبرئیل نازل شد و آیه «إنَّ الّذی فَرَضَ عَلَیک القُرْآنَ لَرادُّک إلی مَعادٍ؛ آن کس که قرآن را بر تو فرض کرد، تو را به جایگاهت بازمی‌گرداند» (قصص:۸۶) را برای پیامبر (ص) نازل و او را دلداری داده است. با توجه به این روایت اربعین را می‌توان نماد تمرین و حرکت عمومی مردم برای تحقق ظهور و تعلق خاطر آن‌ها به امام عصر، اهتمام جمعی برای زمینه‌سازی ظهور‌منجی (عج) در آخرالزمان است. مشایه در حقیقت نماد اصیل حرکت عمومی مردم برای رسیدن به قله‌های تحقق شاخصه‌های عصر ظهور امام عصر (عج) است.

«اربعین» نماد موفق مدیریت مردمی

اربعین شاخصه‌های مهمی از دوران ظهور امام مهدی (عج) را به نمایش می‌گذارد. ملت‌های سراسر جهان خود را به طریق مشایه می‌رسانند و همه مشغول خدمت‌رسانی و دادرسی از یکدیگر می‌شوند. طبخ غذا، کمک مالی به هم‌نوعان، نذورات بی‌چشمداشت، از خودگذشتگی و احترام متقابل به حقوق یکدیگر از جمله ویژگی‌های مهمی است که یادآور برخی روایت‌ها از یک دل شدن ملت‌ها در عصر انتظار و هنگامه ظهور منجی است.

 اگر به نمونه‌های حرکت موفق مردم برای تحقق ظهور در تاریخ ۵۰ سال گذشته و در کشورمان مراجعه کنیم رخداد انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷، رفراندوم تاریخی و آری بزرگ ملت ایران به جمهوری اسلامی ایران، بسیج و دفاع همگانی از انقلاب و کشور در هشت سال دفاع مقدس، فتح خرمشهر، عبور از فتنه‌ها، کودتا‌ها و امواج تروریسم (امنیتی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی) در پنج دهه‌گذشته از جمله مصادیق مدیریت «مردم» برای گام برداشتن در مسیر قله و رویداد اربعین به دنبال پررنگ کردن اثربخشی و ثمره‌دهی حرکت مردم است. بر اساس آخرین آمار‌ها تعداد ۲۸ هزار موکب در مسیر کربلا- نجف وجود دارد که حدود ۳ هزار مورد آن از ۳۱ استان جمهوری اسلامی ایران، عازم عراق شده‌اند، این موضوع نشان دهنده رشد چهار برابری تعداد مراکز مردمی خدمت‌رسانی و هم‌نوع دوستی عاشقان اهل بیت (ع) است، این درحالی است که آمار‌ها در سال ۱۳۹۴ (۹ سال قبل) از تعداد کل مواکب فعال در مسیرکربلا- نجف چیزی حدود ۷ هزار مورد فعال را نشان می‌دهد. با عطف به این آمارها، سهم ۱۰۰ درصدی مردم در مدیریت پیاده‌روی اربعین، نمود بارز موفقیت حرکت‌های جمعی بدون دخالت عناصر ثانوی برای تحقق آرمان‌های بشری است که همانا بر حرکت همگانی مردم در به نمایش گذاشتن ویژگی‌های ظهور‌منجی‌عالم‌بشریت دلالت می‌کند.

 حمایت مؤثر دولت‌ها از حلقه‌های میانی مردم

دولت‌ها باید به عنوان زمینه ساز و حامی حلقه‌های میانی وارد میدان شوند و تلاش خود را به کار گیرند تا رویداد جهانی اربعین با حضور پررنگ مردم و به صورت مستمر و با کیفیت افزایشی برگزار شود. جایگاه دولت‌ها و حکومت‌ها در رویداد جهانی اربعین یک موضوع حساس است. دولت‌ها در مرحله اول باید نقش تسهیل‌گری حرکت مردم برای تحقق حضور مردم در عرصه اربعین را داشته باشند. خدمات رسانی، توسعه حمل و نقل، تعریف زیرساخت‌ها، سیاستگذاری (اقتصادی، فرهنگی و فکری) و مسائلی از این دست را می‌توان بخشی از کارنامه دولت‌ها در حمایت از حرکت مردم برای تحقق شاخصه‌های عصر ظهور عنوان کرد، البته سیر عملکرد دولت‌ها در قضیه اربعین تکاملی است و سالانه شاهد رشد و تقویت زیرساخت‌های عمرانی، مدیریتی و فرهنگی دولت‌ها و برای حمایت از پررنگ‌تر شدن نقش مردم در رویداد اربعین هستیم. استمرار حرکت مردم با نقش لجستیکی دولت‌ها یک موضوع غیرقابل اغماض و مهم است که نباید متوقف به زمان خاص باشد و به صورت مستمر باید نسبت به هم افزایی ملت‌ها و دولت‌ها برای تحقق امر ظهور و تمرین برای آن روز در قالب رویداد‌های تمدنی مانند پیاده‌روی اربعین حسینی تأکید کرد.

حماسه اربعین که عقبه آن عاشورا و مکتب امام حسین (ع) است، آینده‌اش وصول به مکتب امام زمان (عج)، ظهور و یک رویداد جهانی است. امروز علاوه براینکه شاهد امتداد حرکت عاشورا در رویداد اربعین هستیم، نقش پررنگ مردم در این حرکت بسیار جلوه‌گری می‌کند. در این رویداد مردم همدیگر را پیدا و پس از مرور مجدد آرمان‌های بشری با تجدید قوای معنوی روز‌های ظهور امام زمان (عج) را تمرین می‌کنند. نکته حائر اهمیت آنکه مردم حقیقت‌جو در بزنگاه‌های تاریخی از جمله تحولات ۵۰ سال اخیر ایران نشان داده‌اند توانایی مدیریت عصر تحول را دارند و رویداد اربعین ثابت کرد ملت‌های آزاده جهان استعداد ذاتی برای هدایت تاریخ به سمت شکل‌گیری حکومت‌های حق در طول حرکت تاریخی تحقق حکمرانی حضرت مهدی (عج) در عصر گذار تاریخی دولت‌ها در کره زمین را دارند، البته جایگاه دولت‌ها و حکومت‌ها در رویداد جهانی اربعین یک موضوع حساس است. دولت‌ها کارنامه خوبی در حمایت از حلقه‌های میانی حرکت عمومی مردم و پررنگ‌شدن نقش ملت‌ها در رویداد جهانی اربعین دارند، اما باید علاوه بر اقدام به سیاستگذاری‌های متنوع همراستا با حرکت عظیم مردم، مدیریت نهادی برای برجسته‌تر شدن نقش مردم و همگرایی و استمرار آن باشد.

تاریخ انتشار: ١٤٠٣/٠٥/٢٣