دکتر محمدهادی همایون، عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق(ع)، در گفت‌وگو با رسانه‌ی فکرت به بررسی عناصر عمومی فرهنگ ایرانی_اسلامی و بررسی ریشه‌های خودتحقیری پرداخت و گفت: یک سؤال جدی وجود دارد که آیا وقتی می‌گوییم اسلامی_ایرانی آیا در کنارش مثلاً می‌توانیم بگوییم مصری_اسلامی یا اندونزیایی_اسلامی یا تونسی_اسلامی یا ترکیه‌ای_اسلامی؟ یا اینکه این عنوان ایرانی_اسلامی خاص ما ایرانی‌هاست؟ به نظر این دومی درست است.

وی معتقد است که ایران با عقاید و گزاره‌های اسلامی پیوند و جایگاه خاصی دارد و  رد پای موضوع ایران و جامعه ایرانی از ابتدای خلقت تا داستان‌های صدر اسلام و دوران حکومت امیرالمومنین علی(ع) و تا ماجراهای آخرالزمان وجود دارد. همچنین این نشانی در قرآن کریم نیز دیده می‌شود؛ در بین اصحاب حضرت نوح(ع) در واقع جامعه بعد از طوفان همین جامعه‌ای است که تا امروز امتداد پیدا کرده است گروه‌هایی از آن جامعه جدا شدند و در نقاط مختلف زمین با مدیریت حضرت نوح(ع) ساکن شدند تقریباً همه آنها بت‌پرست شدند الا گروهی که در ایران آمده‌ بودند حتی بت‌پرستانی هم که بودند به هند هجرت کردند و نتوانستند در ایران بت‌پرستی را ادامه دهند. به همین دلیل یک ویژگی خیلی خاصی اینجا وجود دارد.

دکتر همایون در رابطه با سخنان پیامبر(ص) و رفتار امیر مؤمنان(ع) درباره ایرانی‎ها ابراز داشت: وقتی هم  به زمان صدر اسلام می‌رسیم واقعاً پیامبر اکرم به‌واسطه حضور سلمان فارسی تعریف و تمجیدهایی که از ایرانی‌ها می‌کردند قابل‌ انکار نیست. اگر بعداً روایات مربوط به بلدان مشهور شده که برخی از آنها جعل هستند و برخی هم قابل مناقشه و بحث هستند؛ اما آن قسمت مربوط به ایرانی‌ها اصلاً قابل‌انکار نیست؛ مثلاً آیه 54 سوره مبارکه مائده می‌فرماید: "یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دینه فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَی الْکَافِرِینَ ..." روایات ذیل آیه کاملاً روشن می‌کند تأویل این آیه ایرانی‌ها هستند و ایرانی‌هایی که در آخرالزمان چنین و چنان می‌کنند.

استاد دانشگاه امام صادق(ع) با توجه به ویژگی‎هایی که درباره ایران و ایرانی بیان کرده، ادامه داد: یک ظرفیتی در اینجا وجود دارد که به‌شدت مهم است و امروز داریم این ظرفیت را کاملاً در جریان انقلاب اسلامی و راهبری جریان مقاومت در منطقه می‌بینیم، اگر می‌شد وارد آیات قرآن کریم شویم و تک تک بررسی کنیم و ببینیم قرآن کریم مثل همین آیه شریفه‎ای که به آن اشاره کردم کجاها دارد از یک قومی صحبت می‌کند آن هم به‌عنوان یک قوم، نه چند نفر باشدکه در تاریخ یک قوم با هویت قوم و اتحاد بین مردم و به‌عنوان امت شکل می‌گیرند و ماجرا را جلو می‌برند.

دکتر همایون در ادامه افزود: این ویژگی قومی اولین بار در تاریخ برای بنی‌‏اسرائیل ایجاد شد قرار بود آنها قومی باشند که کار را به انتها برسانند؛ حزبِ الله تبدیل به حزبِ شیطان شدند و حریف تمرینی آن قوم آخرالزمانی شدند؛  به نظر می‌رسد اسلام در سرزمین منحصربه‌فرد خودش شکل گرفته است و کار را جلو می‌برد و آیاتی ا از قرآن کریم هم از این ایده پشتیبانی می‌کند.

وی درباره ریشه‌های خودتحقیری در فرهنگ ایرانی اسلامی اظهار داشت: درباره هویت ایرانی می‌توانیم چیزی فراتر از ویژگی‌هایی را قائل شویم که برای عموم اقوام و ملیت‌ها و کشورهای جهان قائل هستیم؛ یک مأموریت و یک صلاحیتی در این قوم وجود دارد؛ این هویت طبیعتاً در تاریخ دشمنانی پیدا می‌کند یعنی اگر معتقد باشیم تاریخ صحنه تقابل حق و باطل است یا اگر بخواهیم تشکیلاتی نگاه کنیم صحنه تقابل حزب الله و حزب شیطان است طبیعتاً این گروه که در قرآن کریم به‌عنوان حزب الله معرفی شدند.

دکتر همایون در پایان گفت: یکی از ابزارهای حزب شیطان تحقیر اقوام است. این ماجراهای تحقیر و خودتحقیری که در تاریخ برای ما پیش آمده و متأسفانه کسانی را در برگرفته که سست‌تر بودند؛ البته کسانی هم به‌شدت پای این هویت تاریخی باقی‌ ماندند.

پایان

تاریخ انتشار: 1402/08/25