همراه فکرت باشید.
شما میتوانید با وارد کردن ایمیل خود از جدید ترین رویداد ها و اخبار سایت فکرت زود تر از همه باخبر شوید !
ویژه‌های فکرت
مجموعه فکرت درصدد است، مسائل روزِ حوزه اندیشه را با نگاهی جدید و در قالب‌های متنوع رسانه‌ای به تصویر بکشد.
رسانه فکرت، آزاده محمودیان پژوهشگر و فعال رسانه
1. رسانه عضوی از پیکرهٔ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه است؛ بدان معنا که رابطه‌ای ارگانیک با تمام وجوه جامعه دارد. تحولات این وجوه در آیینهٔ رسانه بازتاب می‌یابد و با عملکرد آن تضعیف یا تقویت می‌شود. چراکه بقای حکمرانی به همراهی مردم و همراهی مردم به‌میزان قابل تأملی از مجرای رسانه و عملکرد آن شکل می‌گیرد. رسانه‌ها پل ارتباطی میان دستگاه‌ها و حاکمیت‌اند. رسانه قدرت آن را دارد تا عملکرد بخش‌های مختلف حکومت را بازنمایی کند و مخاطب را متقاعد نماید که دربارهٔ آن چگونه بی‌اندیشد. آن را بپسندد و هواخواه باشد یا نفی کند و معترض شود. ایجاد احساس رضایت و امید یا عدم‌رضایت و ناامیدی نسبت به حکمرانی از طریق رسانه زمان بسیار کمتری نیاز دارد نسبت به زمانی که بازتاب عملکردها به‌طور عینی برای مردم ملموس شود و آنان به این نتیجه برسند که می‌توان امیدوار بود یا نمی‌توان. حتی پس از عینی شدن عملکردها رسانه همچنان قدرت آن را دارد تا بر اذهان مخاطبان اثر گذارد و بدان شکل دهد. او می‌تواند با برجسته کردن موارد امیدوارکننده از گزندگی ناامیدی‌ها بکاهد و یا واژگونه عمل کند.
۲. تحقق جمهوریت و مردم‌سالاری و حاکمیت مردم در اداره کشور هیچ راهی جز برگزاری انتخابات ندارد. اگرچه همه انتخابات‌ها در ذات خود از اهمیت بی‌بدیلی برخوردارند اما رهبر انقلاب، انتخابات یازدهم اسفند را بسیار مهم، تعیین‌‌کننده و زمینه‌ساز تحول معرفی کردند. یکی از دلایل اهمیت این دوره را می‌توان حیاتی‌بودن همراهی قوای سه‌گانه در ارادهٔ قدم برداشتن برای طبقات مستضعف و فاصله گرفتن از تفکرات نئولیبرالی و حامی سرمایه‌داری دانست. رسانه در حفظ و تقویت این یک‌دستی اثری جدی دارد. رسانه از زمینه‌سازان اصلی یک مشارکت آگاهانه، گسترده و رقابتی است و این مهم را از مجرای ایجاد بستری برای آگاهی‌بخشی و آموزش، تقویت حس تعلق و همبستگی، و ایجاد دغدغه عمومی برای نظارت و احساس مسئولیت، ایجاد می‌کند. اکنون که دولت فعلی در برنامه‌های خود قشر مستضعف را در اولویت قرار داده است، رسانه‌ها به‌ویژه رسانه ملی، که مدیران جدید آن مسبوق به اتخاذ رویکرد جهادی و انقلابی‌اند، باید برنامه‌ای دقیق برای افزودن توان جمعیِ حرکت در این مسیر طراحی نمایند. اما این مهم پیش از هرچیز نیازمند برخورداری صداوسیما از مرجعیت رسانه‌ای است.
۳. اگرچه صداوسیما در گذشته از مرجعیت نزدیک به ۸۰درصدی برخوردار بوده است اما آمارها نشان می‌دهد از اواسط دهه ۹۰ مرجعیت رسانه‌ای آن سیر نزولی به‌خود گرفته است. در دههٔ اخیر، همزمان با قدرت گرفتن روزافزون شبکه‌های اجتماعی و در پس مدیریت نابسامان رسانه‌های مجازی، صدای کلان رسانه و دست برتر مدیریت افکار عمومی با جریان نئولیبرال و سرمایه‌داری ایران بوده است و این عملیات را با مشارکت در جنگ شناختی سازماندهی‌شده در آنسوی مرز‌ها و بمباران اذهان و قلب‌ها با کژروایت‌ها به‌ثمر رسانده است. این جریان با از دست دادن دولت سیزدهم، برای به‌دست آوردن مجلس خیز جدی گرفته و کرسی‌های آن را ضرورت دست‌یابی به اهداف خود می‌داند. در این میان رسانه ملی ابتدا باید راهی برای احیای مرجعیت و اعتماد مردمی فروکاسته خود بیابد. بی‌تردید چنین هدفی از معبر نگاه تخصصی، شجاعت و عدم سرسپردگی به قدرت‌های هر دو سر طیف، صداقت حداکثری و بابصیرت و خردمندانه با مخاطب، خلاقیت و هنرمندی و به‌کارگیری شیوه‌های نوین جذب و اقناع می‌گذرد. اما بخشی از این مهم نیز برعهده تمام دستگاه‌هایی است که در سروسامان دادن به فضای مجازی دخیل‌اند؛ اگرچه به‌نظر نمی‌رسد در این زمان محدود مجلس، دولت و شورای‌عالی فضای مجازی برنامهٔ مؤثری برای تغییرات بنیادین مورد نیاز در مدیریت این حوزه، داشته باشند. آنچه بدیهی است اکنون طبقه سرمایه‌داریِ صاحب ثروت، رسانه و گفتمان، درپی داشتن تسلط اقتصادی و فرهنگی، و مغموم از واسپردن قدرت سیاسی، عطش زایدالوصفی برای تسلط بر کرسی‌های قدرت سیاسی ایران دارد. اما ایران انقلابی برای تحقق گام دوم خود و ایجاد تحولی جهادی چاره‌ای جز ازسرراه برداشتن این سد پرخسارت ندارد؛ تحولی که گلوگاه بنیادین آن انتخابات یازدهم اسفند سال جاری است.
تاریخ انتشار: ١٤٠٢/١٠/٢٣