ویژههای فکرت
مجموعه فکرت درصدد است، مسائل روزِ حوزه اندیشه را با نگاهی جدید و در قالبهای متنوع رسانهای به تصویر بکشد.
آنچه در ادامه ملاحظه می‌کنید، تلخیص جذابی از سخنان اساتید حاضر در نشست تخصصی" مقاومت به مثابه امر اجتماعی" است که چندی پیش به همت انجمن بین المللی علوم اجتماعی ایران در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.
حامد حاجی حیدری، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران؛
بسیاری از تعابیر موجود در غرب برای حذف نقش دین مورد استفاده قرار گرفته و این امر باعث ابهام در تحلیل‌های اجتماعی می‌شود.
پژوهش‌های ما نشان می‌دهد که وضعیت مقاومت، چه در درون جامعه ایران و چه در بازدهی بین‌المللی آن، به‌طور قابل توجهی ارتقا یافته است و لذا باید توجه داشت که وضعیت فعلی نه تنها نشانه‌ای از ناامیدی نیست، بلکه نشان می‌دهد که جریان مقاومت در ایران و جهان، توانایی ادامه و گسترش دارد و می‌تواند خود را در مقیاس ملی و بین‌المللی بازآفرینی کند.
وحید شالچی، استاد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی(ره)؛
جنگ دوازده روزه سبب شد مجموعه‌ای از احساسات، هویت‌ها و خاطرات جمعی ما دوباره فراخوانده شود. جامعه ایرانی، جامعه‌ای مقاوم است و این رویداد باعث شد بار دیگر به ذخایر تمدنی و فرهنگی خود بازگردیم و اشکالی از همگرایی ملی در کشور شکل گیرد.
یکی از دستاوردهای مهم این واقعه، پایان دادن به نسیان و فراموشی بخش‌هایی از تاریخ استعمار و ستمی بود که بر ایران رفته بود. متأسفانه در بخش‌هایی از جامعه، تمایل به فراموشی این تاریخ شکل گرفته بود و برخی جریان‌های فکری حتی به آن دامن می‌زدند. اما جنگ، دوباره حافظه تاریخی ما را فعال کرد و بخش‌هایی از اپوزیسیون که خواهان نسیان تاریخی بودند، عملاً بی‌اعتبار شدند.
آنچه اکنون مهم است این است که چگونه روایت جنگ را صورت‌بندی کنیم تا انسجام اجتماعی، سرمایه اجتماعی، اعتماد و امید تقویت شود. جنگ صرفاً در میدان سخت ادامه ندارد؛ در میدان روایت و هویت هم ادامه دارد. اگر نتوانیم نسبت درستی با دشمن تعریف کنیم، جامعه دچار شکاف می‌شود.
اسرائیل بارها نشان داده بررسی‌های جامعه‌شناختی و روان‌شناختی دقیقی از ایران انجام می‌دهد. اگر روایت‌های داخلی دچار جنگ شوند، ستون‌های اصلی سرمایه اجتماعی آسیب می‌بیند، ولی اگر حس امنیت مشترک، غرور ملی و نمایش قدرت به‌درستی روایت شود، سرمایه اجتماعی تقویت خواهد شد.
حسین میرزایی، عضو هیئت علمی دانشگاه و جامعه‌شناس؛
در ایران، سرمایه اجتماعی مقاومت نه فقط یک آرمان ملی بلکه به یک آرمان فراملی تبدیل شده است. این سرمایه از بستر ملی تقویت شده و به سطح بین‌المللی رسیده است، و این کنش‌ها صرفاً تاکتیکی یا نظامی نیستند.
رشد حمایت از فلسطین در سطح جهانی و تفاوت آن با سیاست رسمی ایران نشان می‌دهد که مردم دنیا امروز از فلسطین حمایت می‌کنند، در حالی که در ایران، برخی روشنفکران از ترس همسو شدن با سیاست رسمی حاضر نیستند صریحاً صحبت کنند. با این حال، کنش‌های سخاوتمندانه مردمی در طول شش ماه اخیر جنگ در فلسطین و لبنان، یک ساختار دفاعی و هویتی قوی را شکل داده است.
ایران در طول دهه‌های اخیر تنها کشوری بوده که بدون ابهام و بدون تشبیه، به صورت رسمی و حتی نظامی در برابر سلطه غرب ایستاده است. این موضع، چه در حوزه سیاسی و چه در حوزه فرهنگی، سرمایه اجتماعی پیوندی قدرتمندی ایجاد کرده و اعتماد متقابل میان حامیان آرمان مقاومت در داخل و خارج کشور را تقویت کرده است.
این سرمایه اجتماعی، با پشتوانه حمایت مردمی و آرمان‌های انقلاب، نشان می‌دهد که مقاومت تنها یک شعار ایدئولوژیک نیست، بلکه یک واقعیت ژئوپولیتیک و سرمایه ملی عملیاتی است.
تاریخ انتشار: 1404/09/02
- برچسب ها:
- مقاومت
- هویت
- سرمایه اجتماعی
- فکرت