رسانه فکرت | وحیده علی‌میرزائی، دانشجوی دکتری مطالعات زنان گرایش حقوق زن

پیشینه حجاب و پوشش انسان به‌اندازه تاریخ آفرینش است و در طول تاریخ فراز و نشیب‌هایی را طی کرده است. بنا بر گواهی متون تاریخی در بیش‌تر قوم‌ها و ملت‌ها حجاب در میان زنان و مردان معمول بوده است.

بر کسی پوشیده نیست که با طلوع اسلام در عصر جاهلیت و زنده‌به‌گوری دخترها، این پیامبر رحمت و مهر محمد مصطفی صلی‌الله علیه و اله بود که جایگاه دختر را به رسمیت شناخت و در ادامه با به ارمغان آوردن حجاب با کمک دو ابزار عفت و حیا، رنگ مشروعیت به فعالیت و جایگاه اجتماعی زنان بخشید و آن را در فضای امن تبیین کرد.

یکی از مسائل مذهبی که رفته‌رفته به یک کلانِ سیاسی-فرهنگی تبدیل‌شده، مسأله حجاب در جامعه کنونی ایران است. ما با مطالعه تاریخ و سیر و تطور مسائل دینی و غیردینی مشاهده می‌کنیم که ادیان ابراهیمی در طول حیات اجتماعی خود دچار تحریف‌های لفظی و معنایی شده‌اند و دین اسلام نیز از این مسأله مستثنی نبوده است. دشمنان وقتی نتوانستند قرآن را دچار تحریف لفظی کنند، سراغ تحریف معنایی رفته و گاهاً تفسیرهای من‌درآوردی از مفاهیم و گزاره‌هایی دینی ارائه دادند.

ما باید اعتراف کنیم که در رسانه حجاب ضعیف عمل کردیم! متأسفانه هنوز بعد از گذشت سال‌ها از پیروزی انقلاب اسلامی اگر شخصی از ما کتابی در باب مسأله حجاب بخواهد، ما کتاب "مسأله حجاب" شهید مطهری(ره) را معرفی خواهیم کرد! آیا این برای حوزه‌های علمیه و دانشگاهیان عیب تلقی نمی‌شود که هنوز نتوانسته‌اند مصرف‌گرایی را کنار گذاشته و در مسأله حجاب به تولید تفکر جدید متناسب با عصر حاضر برسند؟! البته نه اینکه محتوایی شکل نگرفته‌است! مقالات و آثاری چاپ‌شده‌اند؛ اما در روند روایت‌سازی صحیح توسط رسانه در جامعه بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم. متأسفانه هنوز وقتی می‌خواهیم برای دختر جوانی استدلال در باب حجاب بیاوریم به‌طور سریع تن او را به یک مروارید تشبیه می‌کنیم که برای در امان بودن باید در صدف باشد!

رسانه‌های غربی با دگرگونی روایت‌ها اولویت و ضرورت حجاب را تنزل داده و با تبلیغ اینکه خدا انسان را با چند تار مو به جهنم حواله نمی‌دهد، جامعه دینی را به یک سهل‌انگاری دچار کرده است و در مقابل ما هم هنوز درگیر مثال‌ها و تشبیه‌های ساده‌انگارانه هستیم. وقتی مسأله به یک روایت تبدیل نشود و این روایت‌ها در کرسی‌های مناظره و گفت‌وگو به چالش کشیده نشوند، به‌طور یقین ما شاهد دعواهای دیگری بر سر مسأله حجاب خواهیم بود.

هنوز حدود و ثغور این مسأله مشخص نشده است. اینکه معیار چیست؟ میزان کدام است؟ مراکز دینی، حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها و ارگان‌ها چگونه این چالش را حل‌وفصل خواهند کرد؟ ما درباره حجاب، نیاز به یک انقلاب فکری جدید داریم چرا که اگر خلاقیتی در این زمینه ایجاد نکنیم، بازی را به رسانه‌های غربی و دگرگونی روایت‌ها باخته‌ایم. اگر هرچه سریع‌تر کاری نکنیم به جایی خواهیم رسید که بی‌حجابی و بدحجابی که گاهاً جلوه بدتری از بی‌حجابی است به یک امر عرفی در جامعه دینی تبدیل شود.

تاریخ انتشار: 1401/09/02