ویژههای فکرت
مجموعه فکرت درصدد است، مسائل روزِ حوزه اندیشه را با نگاهی جدید و در قالبهای متنوع رسانهای به تصویر بکشد.
به گزارش رسانه فکرت، نظیفه سادات موذن، در بیست و دومین گعده نویسندگان حوزوی و دانشگاهی که در رسانه‌ی اندیشه‌ای فکرت برگزار شد، بیان کرد: ویژگی ادبیات امروز این است که باید اصل ساده نویسی در آن رعایت شود. اما کدام ساده‌نویسی منظورمان است؟
استاد حوزه و دانشگاه برای تشریح اصول ساده‌نویسی به آموزگار بزرگ این اصل، سعدی اشاره کرد و گفت: یک تعبیری در مباحث ادبیات است به نام « سهل و ممتنع». مثلاً می‌گویند: این نوشته سهل و ممتنع است که استاد این رمز از نویسندگی سعدی شیرازی است و وقتی می‌گوییم « سهل و ممتنع » منظورمان این است که، علاوه بر سادگی و قابل فهم بودن ویژگی‌هایی را داشته باشد که نوشته‌ی ما را از دیگر نوشته‌ها متمایز کند.
استاد دروس نویسندگی و ادبیات عنوان کرد: آنچه یک نویسنده را به مدارج عالی سهلِ ممتنع نویسی رهنمون می‌کند، پرهیز از دو امر است: اول اینکه از تکلف و تصنع بپرهیزیم. یعنی پیچیده نوشتن، به نحوی که عده‌ی بسیاری از مردم توانایی دریافت فهم صحیح از کل مطلب را نداشته باشند.
مؤذن ادامه داد: سخت نوشتن و قابل فهم نبودن برای عوام برمی‌گردد به آن زمانی که خیلی از مردم اصلاً حق خواندن و نوشتن و باسواد بودن را نداشتند. فقط عده‌ای از سلاطین و وزرا و کاتبان اجازه داشتند بنویسند و خو به خود تبدیل شده بود به مسابقه‌ای بین این جماعت که هر که سخت‌تر بنویسید، هنر بیشتری دارد. در آن زمان هدف این نبود که هر که می‌نویسید در راستای برقراری ارتباط بهتر با عموم مردم است تا پیامی برای مردم داشته باشد.
استاد حوزه و دانشگاه خاطر نشان کرد: اینکه می‌گوییم با تکلف ننویسیم، یعنی می‌خواهیم با عموم مردم ارتباط داشته باشیم و پیامی منتقل کنیم. پس اصل این است که برای رسیدن به این هدف از تکلف و تصنع پرهیز کنیم. مخاطب باید لذت ببرد و با ما نوشته‌ی ما ارتباط برقرار کند.
موذن در ادامه افزود: امر دوم در کار نویسندگی که باید از آن پرهیز کرد، عوام زدگی و سطحی گرایی است. به عبارتی پرهیز از تکلف نباید نویسند را به عوام زدگی و سطحی گرایی نزدیک کند. به طوری که از آن سطح ادبی که ادبیات نگارشی و زبان معیار فارسی است فاصله گرفته و به ادبیات مردم کوچه و بازار نزدیک شود. البته بحث داستان و رمان و شخصیت پردازی متفاوت است. این ویژگی‌ها مختص یادداشت‌نویسی ژورنالیستی و مطبوعاتی است و باید به آن توجه نمود.
وی در تکمیل بحث افزود: نتیجه‌ی دوری از این دو اشکال در یادداشت‌نویسی رسیدن به این است که عوام بفهمند و خواص بپسندند. عوام کسانی هستند که مخاطبان متن شما هستند و خواص نیز شامل افرادی است که اهل فرهنگ و اندیشه هستند و بر قواعد درست نویسی، خوب نوشتن، شیوا نویسی و زیبا نویسی اشراف دارند.
استاد دروس نویسندگی در ادامه به نقد یادداشت اشاره و تأکید کرد: باید در زمینه‌ی نقد یادداشت‌ها این معیارها را مدنظر داشته باشیم: عنوان یادداشت مهم است. چگونه شروع کردن و چگونه تمام کردن را در نظر داشته باشیم. سیر مطالب به صورت منطقی و درست پیش رفته باشد. جمله‌بندی‌ها از نظر دستوری و نگارشی ایراد نداشته باشد. از واژه‌های محکم و قوی در نوشتار خود استفاده کنیم. توجه داشته باشیم که از نکات بدیع و جدید در متن استفاده کنیم.
گزارشگر: مهتا صانعی
تاریخ انتشار: 1402/10/26