ویژههای فکرت
مجموعه فکرت درصدد است، مسائل روزِ حوزه اندیشه را با نگاهی جدید و در قالبهای متنوع رسانهای به تصویر بکشد.
رسانه فکرت / علی عسگری، پژوهشگر علوم اجتماعی
آخرین کلاس روز شنبه با استاد سید حامد نیازی سپری می‌شد و مباحث تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی را با لهجه‌ی شیرین مشهدی استاد مرور می‌کردیم. تاریخی که در فراز و فرودهایش، همیشه در تعیین سبکی از زندگی متمدنانه، حرفی برای گفتن داشته است؛ اما عجیب بود که چرا تاریخ‌نویسان برجسته‌ای مثل عبدالحسین زرین کوب درپی جدال با آن بودند؟!
مگر اسلام به ایران چه هیزم تری فروخته بود که باید خدمات علمی و تمدنی‌اش نسبت به ایران عصر ساسانی نادیده گرفته می‌شد؟ چرا باید اسلام با بربریت مساوی خوانده می‌شد؟!
استاد نیازی در پی آن بود تا ذهنیتی را که ناسیونالیست‌ها برای جوانان درست کرده‌اند، با استناد به سخنان برخی از زرتشیان و کتب دینی آنها اصلاح کند. او از کتاب «کریستین بارتلمه» با عنوان «زن در حقوق ساسانی» نام برد. کتابی که با صراحت از جایگاه ابزاری زنان در نظام حقوقی ساسانی سخن گفته. جایی که زنان صرفا چون عروسکی برای استمتاع پادشاهان مورد بهره‌برداری قرار گرفته یا برای آنکه دوران پاکی خود را بگذرانند باید از شهر خود دور می‌شدند.
جمله به جمله‌ی استاد و بیان او از این کتاب جز سرافکندگی از گذشته، چیز دیگری نداشت. آخر مگر نمی‌گفتند که ایران ساسانی متمدن بوده است؟ خب این سطح برخورد با زن چه می‌گوید؟ اگر این برخورد اکنون در ایران صورت می‌گرفت، ندای وا اسفا بلند نمی‌شد که چرا حقوق زنان را پایمال کرده‌اید؟!
استاد به کتاب «بارتلمه» گریزی دیگر زد و با نیم خنده‌ای به چاپ این کتاب در زمان پهلوی دوم اشاره کرد. معنا و مفهوم لبخند استاد این بود که دیگر چگونه مدعیان حقوق زن می‌خواهند از استبداد ساسانی، حکومتی متمدنانه و زن سالار، بسازند تا با آن عزتمندی زنان در اسلام را دچار خدشه کنند؟! حال آنکه این کتاب را نه جمهوری اسلامی؛ بلکه پهلوی چاپ کرده تا حقیقت به بهانه‌ی حکومتی خواندن انتشاراتی‌ها انکار نشود.
تعجب این است که کتاب «دو قرن سکوت»، ایرانِ بعد از اسلام را از تمدن درخشان سابقش تهی دیده، این در حالی ست که شواهد، از شهر علم خواندن جندی شاپور بعد از ورود اسلام به ایران حکایت می‌کنند و پیش از آن جز زندانی برای سربازان متخلف نبوده است.
کلاس استاد با صدای اذان مغرب، به پایان رسید؛ ولی من ماندم و هزاران افسوس بابت دروغ‌هایی که هر ساله به گوش جوانان این مرز و بوم در دانشگاه‌های کشور می‌رسانند تا زیست فکریِ آینده‌سازان ایران و پیش‌برندگان گام دوم را به انحراف از فرهنگ بومی و تقلید از زیست غربی آلوده کنند.
تاریخ انتشار: 1402/09/14