ویژههای فکرت
مجموعه فکرت درصدد است، مسائل روزِ حوزه اندیشه را با نگاهی جدید و در قالب‌های متنوع رسانهای به تصویر بکشد.
رسانه فکرت / زهرا نوروزی بهجت، نویسنده و پژوهشگر
یکی از فرا رسانه‌های قدرتمند و تأثیرگذار در جهان که نقشی بنیادی در پیداش افکار و گفتار و رفتار انسان‌ها دارد، سینمای هالیوود است، از ژانرهای اثربخش این رسانه، ژانر «آخرالزمان و منجی‌گرایی» است که از جانب مخاطبان خود استقبال خوبی به‌دنبال داشته است.
منجی در لغت به‌معنای نجات دهنده است و در اصطلاح نجات دهنده‌ای است که در آخر دنیا ظهور می‌کند و جهان را از ظلم و ستم نجات می‌دهد. سینمای هالیوود باتوجه به پایه اساسی این تعریف، انواع گوناگونی از منجی را نمایش داده است که در آثار خود نقش مثبت دارد و در مقابل دشمن به پا خواسته و با او در حال جنگیدن است.
موعودگرایی در سینمای هالیوود، در قالب‌های متفاوتی ارائه می‌شود که هرکدام تفکری را در ذهن مخاطب بازسازی می‌نماید و منجی‌های خلق شده در آثار خود را به دو بخش «انسانی» و «غیرانسانی» تقسیم می‌کند.
حجم فراوانی از فیلم‌های منجی محور را انسان‌های باقدرت فرا انسانی تشکیل می‌دهند. وجود این‌گونه افراد در فیلم‌ها براساس نظریه‌ی تکامل چارلز داروین است؛ انسان‌هایی که در دوران بشریت تکامل و جهش یافته و با ترکیب تکنولوژی، به انسان‌های فرابشری تغییر کرده‌اند.
به‌عنوان مثال هری‌پاتر، یک منجی جادوگر است که با شر مقابله می‌کند؛ بنابراین این نوع از فیلم‌ها از تفکر مدرن نشئت می‌گیرند و منجی را به‌عنوان گزینه‌ای ضد دین برای آخرالزمان انتخاب می‌کنند. منجی تکنسین، افرادی را معرفی می‌کند که در قالب علم و تکنولوژی مهارت‌های ویژه‌ای دارند، در واقع با دانش خالی از دین یک انسان تکنسین ساخته که برای کمک به بشر از مشکلات آخرالزمانی منجی می‌شود. نمونه‌ای از آن را می‌توان در فیلم «ماتریکس» مشاهده کرد که در آن منجی، منتخب خدا نیست؛ بلکه توسط فرمانده سفینه برگزیده شده‌است.
اما نقطه‌ی مقابل این ماجرا این‌جاست که در اغلب فیلم‌های تولیدی جوّ ضد اسلامی نیز گسترش پیدا کرده و در تعدادی از آن‌ها ظهور منجی را منکر شده‌اند و در تعدادی دیگر منجی آخرالزمان به‌صورت یک انسان چشم آبی با موهای طلایی در آمده است که دشمنان آمریکایی را از بین برده و فقط نیروهای غربی و آمریکایی رستگار خواهند شد.
فیلم «مردی که فردا را دید» نوعی از آن فیلم‌هاست که منجی آخرالزمان مسلمانان، یک انسان وحشی، ظالم، خودخواه که خواسته‌ای جز نابودی تمام دولت‌ها و ملت‌های غربی ندارد، این‌گونه به نمایش رفته‌است. گونه‌ی دیگری از منجی، منجی آمریکایی است که زمانی ضدمسیح تمام جهان را تهدید می‌کند، نمادی آمریکایی ایثارگر برای نجات زمین وارد صحنه می‌شود تا مردم را از شرّ بدی‌ها آزاد سازد.
اما این تمام داستان نیست و انواع دیگری نیز دارد. مثلاً گونه حیوانی یا هیولایی منجی است که در جنگ با یک دشمن، که ممکن است آن هم حیوانی یا هیولایی باشد، پیروز می‌شود؛ نمونه‌ی آن را می‌توان در فیلم «کینگ کونگ علیه گودزیلا» دید که یکی برای نجات زندگی انسان‌ها نبرد می‌کند و دیگری برای نابودی انسان‌ها.
بنابر این هالیوود زمینه‌ای برای به وجود آمدن انواعی متنوع و حتی فانتزی و غیرقابل پیش بینی منجی شده که گونه‌های ابر انسانی، رباتیک، تکنیکال و مبتنی بر تکنولوژی و... نمونه‌هایی از آن هستند، هرچند که ممکن است در آینده نیز از انواع دیگر آن رونمایی شود.
تاریخ انتشار: 1401/11/30