به گزارش فکرت، مهندس رضا ابراهیمی در حاشیه برگزاری دوره تربیت مربی هوش‌مصنوعی در گفت‌وگو با خبرگزاری حوزه علمیه خراسان با بیان اینکه هوش‌مصنوعی را می‌توان از دو منظر ابزاری و پارادایم نگاه کرد، گفت: از نگاه ابزاری، هوش‌مصنوعی ابزار و نرم‌افزاری است که می‌تواند در خدمت فرایندها باشد. اما در نگاه پارادایم و راهبردی که نگاه رهبر معظم انقلاب هم از همین زاویه است، هوش‌مصنوعی به‌عنوان یک فرایند تمدن‌ساز مطرح می‌شود که در آینده مدیریت جهان نقش مؤثری خواهد داشت.

وی اضافه‌کرد: هرچند هر دو نگاه باید در جای خود مورد توجه قرار گیرد، ولی غلبه نگاه ابزاری ممکن است نگاه پارادایم را تحت‌الشعاع قرار داده و این هدف‌گذاری را تضعیف کند.

معاون فناوری اطلاعات حوزه علمیه خراسان بیان داشت: پایه و اساس هوش‌مصنوعی و پیشران آن از سه ضلع اطلاعات (دیتا)، الگوریتم‌ها و منابع سخت‌افزاری برای پردازش تشکیل شده و هر کس این مثلث را در اختیار داشته‌باشد، توان بیشتری در حکمرانی آتی مبتنی بر هوش‌مصنوعی خواهد داشت.

وی ادامه‌داد: خوشبختانه از سال ۱۳۸۰ که حوزه علمیه خراسان به‌طور جدی وارد عرصه فناوری شده، داده‌ه‌های قابل توجهی جمع‌آوری شده که تاکنون در حوزه آمار کاربرد داشته است. همچنین برخی فرایندها نیز با الگوریتم‌های کلاسیک طراحی شده و در خدمت مدیریت حوزه علمیه بوده اما زیرساخت‌های ما در حد پاسخ به نیازهای جاری بوده است.

ابراهیمی افزود: نقطه ورود عملیاتی حوزه علمیه به هوش‌مصنوعی، طراحی ابزار پژوهشی «مشابه‌یاب» بود که سال ۱۳۹۳ به‌صورت کاملاً بومی با الگوریتم داخلی پیاده‌سازی شد و در اختیار پژوهشگران قرار گرفت و در حال توسعه است، همچنین «ویراستار هوشمند» نیز طراحی شده که یکی از ابزارهای بسیار قدرتمند ماست و علاوه بر طلاب حوزه علمیه، برای سایر پژوهشگران نیز قابل استفاده‌است.

وی با بیان اینکه پروژه‌هایی در خصوص حس‌کاوی نیز در دست طراحی داریم که به استخراج حس نویسنده برای فهم بهتر متن کمک می‌کند، گفت: علاوه بر این، چندین مورد داده‌کاوی نیز روی اطلاعات موجود انجام شده که نتایج مثبتی داشته است. برای مثال با توجه به پارامترهای روان‌شناختی و اطلاعات آموزشی از طلاب محصل در حوزه علمیه، الگوهای موفقیت در حوزه علمیه استحصال شده که امکان ارزیابی و سنجش ورودی‌های جدید حوزه و کمک به انتخاب رشته طلاب با این الگو وجود دارد.

ابراهیمی ادامه‌داد: یکی از ایده‌آل‌های ما در حوزه هوش‌مصنوعی، این است که بتوانیم چت‌بات‌های بومی خودمان را تولید کنیم که از وابستگی به مدل‌های خارجی و تحریم‌هایی که برایمان وضع کرده‌اند خارج شویم. هرچند این سیستمی است که در لبه فناوری قرار دارد.

معاون فناوری اطلاعات حوزه علمیه خراسان با اشاره به اینکه در حوزه فناوری اطلاعات، هرم دانش را تا حد زیادی تکمیل کرده‌ایم، افزود: کف این هرم که «داده» است سال‌ها جمع‌آوری شده و مدام در حال افزایش است، و در مرتبه بعدی، یعنی تبدیل داده به اطلاعات و نیز تولید دانستنی‌های جدید از آن نیز پیشرفت‌هایی داشته‌ایم. اما در مرحله نهایی که مرحله تحلیل و استنتاج برای رسیدن به تصمیم است، هنوز به بلوغ کافی نرسیده‌ایم و برای کاربردی شدن این فرایند با وضع مطلوب فاصله داریم.

وی بیان داشت: البته الگوریتم‌های کلاسیک بر پایه منابع مشخص و محدودی کار می‌کند، در حالی‌که طراحی هوش‌مصنوعی، منابع وسیع و سیستم‌های پردازش بسیار قدرتمندی را می‌طلبد که فراتر از زیرساخت‌ها و منابع موجود است. بنابراین به‌دنبال مشارکت سایر سازمان‌ها برای تأمین زیرساخت هستیم تا اهداف حوزه علمیه در زمینه حکمرانی هوش‌مصنوعی تحقق یابد.

ابراهیمی تصریح‌کرد: توجه به هوش‌مصنوعی پیش از هر چیز نیازمند فرهنگ‌سازی و آشنایی مدیران، طلاب، اساتید و نخبگان حوزوی است که برای این منظور جلسات متعدد و دوره‌های آموزشی برگزار شده‌است، همچنین جلسات مختلفی با مراکز حوزوی برای هم‌افزایی توسعه هوش‌مصنوعی داشته‌ایم و در حال طراحی برنامه آموزشی در سطوح مختلف عمومی و تخصصی مدارس هستیم. و برگزاری همایش ملی هوش‌مصنوعی تا سال آینده را پیگیری می‌کنیم.

وی افزود: در ساختار سازمانی، به‌منظور تغییر نگاه مدیران، اداره آمار در معاونت فناوری اطلاعات به اداره داده‌کاوی و هوش‌مصنوعی تبدیل شد تا پروژه‌های هوش‌مصنوعی چه در حوزه راهبردی و چه در حوزه ابزاری در این اداره تعریف شود.

معاون فناوری اطلاعات حوزه علمیه خراسان با بیان اینکه در زمینه همکاری‌های علمی و بین‌سازمانی، جلسات متعددی با ستاد راهبری هوشمند حوزه علمیه قم و مجموعه‌های مختلف دانشگاهی و سازمان‌های مرتبط با موضوع برگزار و همگرایی خوبی ایجاد شده‌است، گفت: پیش از این، کارگروه «داده‌کاوی و آمار» تشکیل شد که با حضور بزرگان علمی و مدیریتی شهر مانند دکتر کاهانی، دکتر برادران، دکتر یعقوبی و حجت‌الاسلام مهذب به سیاست‌گذاری حوزه علمیه در داده‌کاوی کمک می‌کرد.

وی در پایان یادآور شد: همچنین درصدد هستیم گروهی علمی از اساتید حوزه و دانشگاه در زمینه فلسفه هوش‌مصنوعی و اخلاق حاکم بر آن ایجاد کنیم تا به لجنه‌ای برای گفت‌وگو و مشاوره در این زمینه و کمک به تصمیم‌سازی برای مدیران تبدیل شود.

تاریخ انتشار: 1402/09/11