رسانه فکرت | مهدی جبرائیلی، پژوهشگر عرصه رسانه


جنگ رسانه‌ای، جنگ بدون خونریزی، بهداشتی و تمیز تلقی می‌شود؛ جنگی که در صفحات روزنامه‌ها و میکروفن رادیوها، صفحات تلویزیون‌ها و عدسی دوربین‌ها، جریان دارد؛ اما موجب خونریزی و ویرانی می‌شود، از این حیث توانمندی رسانه، بی‌نظیر بوده و قدرت بزرگی محسوب‌می‌شود.


خبرگزاری آسوشیتدپرس و یونایتدپرس روزانه میلیون‌ها کلمه را به دنیا مخابره می‌کنند و از این طریق ضمن ترویج فرهنگ لیبرال دموکراسی، اخبار غیرواقعی را در ذهن مردم دنیا و افکار عمومی تداعی می‌کنند.


در سالیان انقلابی مردم ایران دشمن توامان با جنگ نظامی و اقتصادی؛ در جنگ رسانه‌ای علیه نظام جمهوری اسلامی هم با پروپاگاندای دروغین، به تصویرسازی تیره و تار از وضعیت کشور در اذهان عمومی با استفاده از تکنیک‌های رسانه‌ای و تاکتیک‌های اقناع‌سازی، تخریب و ترور شخصیت چهره‌های انقلابی با انواع و اقسام تهمت‌ها و برچسب‌ها، تحریف گذشته با هدف پشیمان‌سازی ملت از انقلاب علیه حکومت فاسد پهلوی، اختلاف‌افکنی و قراردادن گروه‌های مختلف مردم در مقابل نظام و نهادهای انقلابی، زمینه‌سازی برای نافرمانی‌های مدنی و ایجاد آشوب و شورش، ارائه راه‌حل‌های منحرف کننده در قالب راه‌های میانبر و سهل‌الوصول به نخبگان و افراد نفوذی خود، به‌منظور منحرف کردن مسیر انقلاب پرداخته‌است.


اما در فتنه 1401 دشمنان با شبیخون ترکیبی، همه نیروهای خود را تجهیز کرد تا کار نظام اسلامی را یک‌سره کند، در این میان لشکر سایبری با بمباران لحظه به لحظه، سعی در تسخیر ذهن و قلب مخاطب ایرانی به‌ویژه جوان داشت؛ بُعد رسانه‌ای اغتشاشات بر مدار احساس بود، به همین دلیل اغلب نوجوانان را درگیر کرده بود؛ در جنگ نرم، دشمن با یک دروغ بسیار بزرگ شروع می‌کند و ذهن‌ها را به‌طرف خود جلب می‌کند.


با این وصف برای مقابله با تهاجم دشمن، باید از تکنیک‌ها و تاکتیک‌های مشابه استفاده‌کرد، چرا که امروزه شیوه اطلاع‌رسانی به مخاطبان باید متفاوت و جذاب با تولید محتوای متقن، مفید و اقناعی باشد، زیرا زادگاه همه فتنه‌ها به تعبیر امیر مؤمنان علی (ع) فقر و فقد تبیین است: «فَلَوْ أَنَّ الْبَاطِلَ خَلَصَ مِنْ مِزَاجِ الْحَقِّ لَمْ یَخْفَ عَلَی الْمُرْتَادِینَ، وَ لَوْ أَنَّ الْحَقَّ خَلَصَ مِنْ لَبْسِ الْبَاطِلِ انْقَطَعَتْ عَنْهُ أَلْسُنُ الْمُعَانِدِینَ». اگر باطل با حق نمی‌آمیخت بر جویندگان حق پنهان نمی‌ماند و اگر حق به باطل پوشیده نمی‌گشت، زبان معاندان از طعن بریده می‌شد.


جهاد تبیین، خنثی‌کننده توطئه دشمن است. با جهاد تبیین می‌توان ابهام‌آفرینی‌های موجود در فضای اجتماعی و مجازی را به‌نوعی مورد خدشه قرار داد و با آن مقابله کرد، در جنگ روایت‌ها که یک جنگ پیچیده است باید روشن‌گری کرد؛ از این‌رو در برابر جنگ تحریف، جهاد تبیین مطرح می‌شود.


در بیان قرآن جهاد تبیین با اهداف متعدد صورت می‌پذیرد؛ تقویت اندیشه‌ورزی و تفکر، یافتن راه حق و حقیقت، «درک حقیقت» و نمایاندن حقیقت در مقابل نشان‌دادن چهره «باطل»، «رفع‌اختلاف» به‌ویژه در میان آحاد جبهه حق، صیانت از خطا و لغزش و ایجاد واهمه قدسی، بهانه‌زدایی و مجهز شدن در برابر دشمن به نیروی بازدارنده.
اما رسانه در این هم‎آورد از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، یکی از اقدامات رسانه ملی در این راستا، برنامه «پاورقی» است که با روش‌ها و جلوه‌های هنری و به‌صورت مستند و ملموس، حقائق را به مخاطب بازنمایی می‌کند.


رویکرد برنامه «پاورقی» را در چند محور می‌توان احصاء کرد:


مقابله با شایعات: یکی از حربه‌های رسانه‌ای دشمنان، راهبرد شایعه‌پراکنی است. شایعه با اهدافی فریب افکار عمومی، ایجاد اختلاف و چنددستگی، ترویج بدبینی و ایجاد وحشت انجام می‌گیرد.


جنایت‌پیشگان غربی؛ مدعی حقوق بشر: آمریکا بزرگ‌ترین متجاوز و اشغالگر در عرصه جهانی است، در ویتنام چهار و نیم میلیون انسان غیرنظامی به‌دست آمریکایی‌ها کشته شدند، در عراق دو میلیون نفر، ۳۰۰ هزار نفر در ژاپن بر اثر استفاده آمریکا از سلاح هسته‌ای، دهها هزار نفر در افغانستان، سوریه و عراق و.... در خود آمریکا بیش از دو میلیون سیاه‌پوست، جان خود را از دست دادند و آمریکا بسیاری از این افراد را به آب دریا ریخته‌است؛ انگلستان، فرانسه، آلمان و... هم در هماره تاریخ با خون مردم کشورهای مستعمره خود زنده مانده‌اند.


باغ اروپا: از ترفندهای غرب برای القای ناامیدی از حکومت اسلامی در ایران، ارائه تصویری گل و بلبلانه از اروپای لیبرال است تا این ذهنیت را در مخاطب ایجاد کند که برای رسیدن به زندگی ایده‌آل چاره‌ای جز دنباله‌روی بی چون و چرای از غرب نیست. اما هیچ‌وقت راهپیمایی اعتراض‌آمیز ایتالیایی‌ها در شهر رم، برای حل مشکلات اقتصادی و پایان دادن به سیاست‌های ریاضتی را نشان نمی‌دهد یا اعتراف «چارلز می‌شل» رئیس شورای اروپا به تشدید بحران اقتصادی در کشورهای اروپایی.  بحران مالی و اقتصادی چند سال اخیر اتحادیه اروپا را با مشکلات فراوانی مواجه کرده و بیشتر دامن‌گیر کشورهای ایرلند، پرتغال، ایتالیا، اسپانیا و به‌ویژه یونان شده‌است.
بحران یورو که بزرگ‌ترین بحران اقتصادی اروپا از 1957 محسوب‌می‌شود، به‌طور خاص از بدهی‌های بالای پنج کشور مذکور و تردید درباره توانایی بازپرداخت بدهی‌های آن‌ها، سیاست ضعیف مالی برخی کشورهای منطقه یورو و ناتوانی مقامات بانک مرکزی اروپا برای ایجاد انضباط مالی در میان اعضا ناشی می‌شد.  
کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا در بیانیه‌ای طی نشست صندوق بین‌المللی پول گفت: تورم بالا، تقاضای ضعیف‌تر جهانی و کاهش اعتماد احتمالاً باعث «کاهش قابل‌توجه» در رشد منطقه یورو در نیمه دوم سال و اوایل سال ۲۰۲۳ خواهد شد. معاون رئیس بانک مرکزی اروپا، لوئیس دی گویندوس نیز چشم‌انداز تاریکی را پیش‌بینی می‌کند.


ارزش زن: در ورای بازنمایی رسانه‌ای از زن در دنیای غرب اگر به آمار و ارقام تجاوز و آزار زنان در کشورهای غربی نگاهی بیندازیم متوجه خواهیم شد ظلم به زن و تحقیر او به‌عنوان شهروند درجه ۲ همچنان ادامه دارد. بر اساس تحقیقات انجام شده در مؤسسه تامسون رویترز، آمریکا در بین ۱۰ کشور نخست ناامن برای زنان قرار دارد؛ رتبه‌ای که در حداقل یک دهه بدون تغییر باقی مانده‌است.


طبق گزارش «مرکز شمارش خودکشی» در انگلیس که اطلاعات مربوط به خشونت مردان علیه زنان را جمع‌آوری می‌کند، در ۱۰ سال منتهی به ۲۰۱۸، هزار و ۴۲۵ زن در انگلیس کشته‌شده‌اند، این آمار به‌معنای آن است که تقریباً در هر سه روز یک زن در انگلیس به قتل رسیده است.


در حالی که زنان ایرانی در عرصه‌های مختلف جامعه نقش‌های تعیین کننده‌ای دارند، ۵۰ درصد دانشجویان و ۳۰ درصد هیئت علمی دانشگاه‌های کشور را زنان تشکیل می‌دهند و زنان ورزش‌کار ایرانی در طول یک سال در رشته‌های مختلف به‌طور متوسط ۷۳۵ مدال دریافت می‌کنند.


تجزیه‌طلبان: ۱۷ هزار قربانی ترور در کشور وجود دارد که عمده آن عموم مردم بودند که به‌واسطه منافقین به شهادت رسیدند. آنچه که تاریخ از کومله، دموکرات‌ها و منافقین، سلطنت‌طلبان و... در سینه خود دارد، غیر از جنایت و خیانت چیز دیگری نیست.


در این قضایای اخیر هم احمقانه از یک طرف ادعای وطن دوستی کردند و از طرف دیگر بر سر تکه‌تکه سازی ایران وحشیانه چنگ به رخسار هم کشیدند، از یک طرف فریاد دفاع از مردم سر دادند و از طرف دیگر به بزرگ و کوچک و زن و مرد و... رحم نکردند.


بنابراین مؤثرترین راهکار خنثی‌سازی شایعات، نمایش واقعیت‎هاست. بازنمایی هنری و روزآمد که ضمن اقناع‌سازی مخاطب، پرده از روی نفاق و دروغ بردارد و این جهادی است روشنگرانه که بی هیچ تردیدی عبادتی است با پاداش مجاهدان در راه حق.

 

تاریخ انتشار: 1401/10/10

نظر بدهید
user
envelope.svg
pencil