رسانه فکرت | طیبه فروزان هنر، نویسنده و پژوهشگر

در قرآن مجید بیش از ده آیه درمورد حجاب و حرمت نگاه به نامحرم وجود دارد. خداوند به‌عنوان اشرف مخلوقات، انسان را براساس یک سری ویژگی و استعدادهای فطری آفریده است و هدف از خلقتش را رسیدن انسان به کمال و قرب الهی معرفی کرده است. بر این اساس مجموعه‌ای از قوانین که مطابق فطرت انسان است برای او وضع کرده است از جمله این قوانین، قانون عفاف و پوشش است.

عفاف حالتی در انسان است که او را از تندروی وکندروی باز می‌دارد. انسان عفیف از خودنمایی و افراط در آراستگی پرهیز می‌کند تا به تعبیر قرآن دچار تبرج نگردد.(1)
زن و مرد به‌شکل غریزی و فطری به یکدیگر گرایش دارند که اگر این غریزه در مسیر صحیح خود حرکت کند سبب ازدواج و تشکیل خانواده می‌گردد وثمره ی آن محبت، احساس مسئولیت، فرزندآوری و... است.

شواهد عصب شناختی نشان‌می‌دهد جاذبه‌ی زن و مرد، در اثر یک سری واکنش‌های شیمیایی که در مغز صورت‌می‌گیرد باعث عکس العمل های جسمی و ذهنی می‌شود. دانشمندان آلمانی به‌وسیله‌ی آزمایشاتی ثابت کرده‌اند که امواج نامرئی الکتریکی مثبت (در مردان) و منفی در زنان عامل ایجاد این جاذبه است.

مردان بیشتر از طریق محتواهای بینایی (دیداری) تحریک می‌شوند اما زنان بیشتر به واژه‌های کلامی تحریک پذیرند.(2)

یکی از مهم‌ترین عوامل تحریک، نگاه است که ممکن است باعث ایجاد علاقه نسبت به شخص مقابل می‌گردد. تحریک‌های جنسی در مردان به سبب نگاه بسیار بیشتر است به همین دلیل در تبلیغات برای برانگیختن مردان از زنان برهنه استفاده می‌گردد.

یکی دیگر ازمهمترین عوامل تحریک جاذبه جنسی بین زن و مرد مجاورت و اختلاط آنهاست. که باعث بروز شکل گیری دلبستگی بین آنهادراثر هیجانات جنسی می‌گردد ودرموارد متعدد با ایجاد تنش و خیانت سلامت روانی جامعه را دچار مخاطره می‌کند در جوامعی که این اختلاط زیاد است طلاق نیز به تناسب آن زیاد است. تحصیل در محیط‌های آموزشی مختلط، برخلاف مدارس تک جنسیتی اعتماد به نفس، خلاقیت و سلامت جسمی و روحی افراد به‌طور اخصص دختران را تحت الشعاع قرار می‌دهد و اثرات سلبی بر آنها دارد.

 برتراند راسل می‌گوید: عطش روحی در مسائل جنسی غیر از حرارت جسمی است؛ آنچه با ارضاء تسکین می‌یابد حرارت جسمی است نه عطش روحی (3)

غریزه جنسی اگر از راه طبیعی وبه هنگام تحریک شود، ارضاء جسمی و احساس رضایت و آرامش روحی در فرد به وجود می‌آورد اما اگر افراد به‌شکل بی قاعده درهرزمان و مکانی دائماً در معرض تحریک قرار گیرد آستانه تحریک پذیری آنها بالا رفته و میزان لذت آنها پایین می‌آید. کدام به‌دنبال هیجانات بیشتر هستند و عطش روحی کاذب در آنها ایجاد می‌گردد ودرنهایت به‌دنبال احساس ناکامی شدید فرد دچار اختلالات روحی روانی و جسمی می‌گردد.

اگر بعد از تحریک غریزه، زمینه‌ی کامیابی و ارضای آن فراهم نباشد، روان شخص در فشار قرار گرفته، فعالیت قلب، ریه، غدد درون‌ریز ودستگاههای عصبی و گوارشی افزایش می‌یابد وبه دلیل پر شدن ظرفیت عصبی، هورمون‌های آزاردهنده سمی در خون ترشح می‌شود آنگاه به‌دلیل درگیری بدن برای دفع این سم، جنگ داخلی اعصاب، احساس اضطراب، بی‌قراری، خستگی و... در فرد به وجود می‌آید واورا به بیماری‌های متعدد روان تنی دچار می‌کند(4)

فراهم بودن بستر انواع لذات جنسی در جامعه سبب می‌گردد، افراد مانند گرسنگان که هرگز سیر نمی‌شوند دائماً به‌دنبال کسب لذت بیشتر باشند ودرمسیر تنوع طلبی به انحرافات جنسی مانند دیگر آزاری جنسی، خودآزاری جنسی، خودارضایی، همجنس گرایی و... کشیده می‌شوند. در چنین محیط‌هایی کودکان و نوجوانان دچار بلوغ زودرس و انحراف جنسی می‌گردند.

برپایی جشن‌های مختلط خانوادگی، تماشای فیلم‌ها وعکس‌های ناهنجار و مبتذل، پوشش نامناسب والدین در خانه، تنهایی زیاد نوجوانان از عواملی است که سبب بلوغ زود رس می‌گردد و کودکان و نوجوانان را دچار آسیب‌های متعددی مانند ضعف بدن، استرس، خشونت و اختلالات عصبی و هورمونی، یأس و تزلزل روحی، لجاجت، عصیان در برابر دیگران انزوا و شکل گیری روابط نامناسب و غلط، افت کار و تحصیل، هدف قرار دادن مسائل جنسی در زندگی و.... می‌گردند.

تن نمایی
قوانین طبیعت حکم می‌کند زن خوددار باشد و احساس نیاز از سوی مرد باشد. خودنمایی زن در جامعه نشانه‌ی عدم بلوغ روانی وی است؛ در مواجه با این بیماری (خودنمایی) فرد با پوشش‌های تند وزننده وغیرمتعارف و نشان دادن قسمتی از بدن خود به‌دنبال جذب نگاه دیگران است و این بیماری بیشتر در زن‌ها متعارف است.
عواملی چند در نمایش جسم در جامعه مؤثر است. من‌جمله: نقصان محبت که از رایج‌ترین علل انحرافات جنسی در نوجوانان است.

عدم خودباوری واعتمادبه نفس سبب می‌گردد فرد به استعدادها وتوانایی های فردی خود باور نداشته‌باشد و به استفاده از جاذبه‌های جنسی روی آورد.

از دیگر عوامل تن نمایی توقف شخصیت در مراحل پایین‌تر رشد است. اگر نیازهای روانی وخواسته های مخصوص در مراحل مختلف رشد انسانی، از مجرای صحیح برآورده نشود، فرد دچار عارضه‌ی توقف شخصیت شده و تا پایان عمر در جست و جوی نیازهای همان مرحله بوده و حالات آن دوران را بروز می‌دهد دخترانی که در این مرحله متوقف می‌شوند، به‌جای رسیدن به مرحله‌ی تکامل هویت و صرف انرژی برای تکامل رشد و سازندگی، به موجوداتی کاملاً گیرنده، تبدیل شده و همیشه اسیر جلب توجه دیگران هستند(5)

اختلال خود زشت انگاری نیز عاملی است که باعث می‌گردد فرد دائم ظاهر خود را با دیگران مقایسه کند و به افراط در آرایش و انواع جراحی‌های زیبایی روی می‌آورد.
 به عقیده نوال سعداوی، زیبایی، به نمایش برجستگی‌های بدن و آرایشی که اضطراب درونی و فقدان اعتماد به نفس را پنهان می‌کند نیست؛ بلکه بیش از هر چیز مدیون قدرت تفکر، سلامت و کمال نفس است(6).

زنان باحجاب، رضایت جسمانی و عزت نفس بالاتر، احساس قدرت، امنیت و آرامش بیشتر و تمایل کمتری به استفاده از لوازم آرایشی و جراحی‌های زیبایی دارند. آنها کمتر تحت‌تأثیر تبلیغات زیبایی قرار می‌گیرند و وارد چرخه‌ی رقابتی زنانه نمی‌شوند. وبا دور نگه‌داشتن خود از نگاه هرزه مردان بیماردل، احساس آرامش و امنیت بیشتری دارند.

در صورتی که اگر یک مرد زن را در لباس تنگ و چسبان ببیند به‌طور طبیعی و غریزی باتوجه به قدرت تصویر گری خود، تصویر زنی برایش نمودار می‌شود که میل به برقراری رابطه جنسی با او دارد و به زن به چشم ابزار جنسی نگاه می‌کند.

به گواه روانشناسان و محققان علوم رفتاری و بر اساس منطق‌های تجربی و عقلانی، موانعی که حجاب و عفت زنان در برابر شهوت مردان ایجاد کرده، خود عاملی است که عاطفه و عشق شاعرانه را پدید آورده و ارزش زن را در چشم مرد بالا برده‌است. زنی که متین و موقر لباس می‌پوشد و سعی نمی‌کند توجه مردان را به بدن خود جلب کند اتوماتیک‌وار احترام شگرفی برای خود بین مردان ایجاد می‌کند و برای مردان نیز بودن در کنار چنین زنی همواره توأم با آرامش است(7).

حجاب اجازه نمی‌دهد به زن به‌عنوان یک وسیله‌ی لذت نگاه کنند و مردی هم که نتواند از ظاهر زن استفاده کند، مجبور می‌شود توجه خود را به باطن او معطوف نماید و همین امر موجب حفظ و ارتقا جایگاه معشوقیت، عزت و حرمت زن می‌شود.

مشاهیر، اندیشمندان وشخصیت های سیاسی نظرات مختلفی در باب پوشش وعفاف داده‌اند که همه‌ی آنها مؤکد حفظ پوشش برای زنان است. برخی از این دیدگاه‌ها تبیین می‌گردد.

سیمون دوبوار (فمنیست فرانسوی): دختران دوست دارند، مردان، خود آنها را بخواهند نه برقراری رابطه جنسی با آنان را، بنابراین نگاه مردان در عین اینکه آنها را می‌ستاید، آزاردهنده و توهین‌آمیز است.

تولستوی (نویسنده‌ی مشهور روسی): مسبب ازدیاد طلاق در اروپا تمدن فاسد، اختلاط جنسی و نبودن حجاب است.

ریتا براون (شاعر ونویسنده ی آمریکایی): اخلاق یک مساله شخصی است ولی نجابت مساله اجتماعی است.

سیمون دوبوار (فیلسوف، نویسنده وفمنیست فرانسوی): پاکدامنی یکی از چند خصوصیت زنانه‌ای است که حقیقتاً اساس بیولوژیک دارد و زنان را حفاظت می‌کند.

آلفرد هیچکاک (کارگردان مشهور انگلیسی، آمریکایی): من معتقدم زن باید مانند فیلمی پرهیجان وپرآنتریک باشد که ماهیت خود را کمتر نشان دهد وبگذارد مرد برای کشف او بیشتر به خود زحمت دهد. زنان شرقی تا چند سال پیش به‌خاطر حجابشان، جذای تر و قدرتمندتر بودند(8).

چارلی چاپلین (کمدین مشهور انگلیسی): برهنگی بیماری عصر ماست به گمان من، تن عریان تو باید از آن کسی باشد که روح عریانش از آن توست.

جوزف ادیسون (شاعر، نمایشنامه نویس وسیاستمدار انگلیسی): هیچ‌چیز به‌اندازه‌ی نجابت نمی‌تواند باعث سرافرازی یک زن وحس ثروتمندی مردی باشد که معشوقش برای او از هر چیزی گرانبهاتر می‌شود. (9)

در اشعار شاعران فارسی زبان نیز سخن از حجاب و حیا زن کاملاً مشهود است.
به برخی از آنان اشاره می‌گردد:

فردوسی:
منیژه منم دخت افراسیاب
برهنه ندیده رخم آفتاب

تهمینه در برابر رستم:
کس از پرده بیرون ندیدی مرا
نه هرگز کس آوا شنیدی مرا

شیرین در بارگاه شیرویه:
مرا از هر موی بد در نهان
که آن را ندیدی کس اندر جهان
نه کس موی من پیش از این دیده‌بود
نه از مهتران نیز بشنیده بود

سعدی:
دوست دارم که بپوشی رخ همچون قمرت
تا چوخورشید نبیند به هربام ودرت
بارها گفته‌ام این، روی به هر کس منمای
تا تأمل نکند دیده هربی بصرت
ماه، رخسار بپوشی تو بت یغمایی
تا دل خلقی از این شهر به یغما نرود
صعقه می‌خواهی حجابی در گذار
فتنه می‌جویی نقابی برفکن

پروانه نجاتی:
این روسری یعنی که تو نجیبی
شکوفه معطر یه سیبی   
این روسری پرچم اعتقاده
نباشه گلبرگا اسیرباده
مردای خوب فقط نجابت می‌خوان
از زنشون غرور و غیرت می‌خوان

منابع
(1) دین و زندگی (1) پایه دهم دوره دوم متوسطه
(2) مصطفی نورانی، سعادت خانواده در ازدواج، ص 136
(3) فیلسوف ، ریاضی‌دان، مورخ و جامعه شناس انگلیسی قرن 20
(4) یوسف غلامی، اخلاق و رفتارهای جنسی، ص 230
(5) عباس رجبی، مقاله حجاب و نقش آن در سلامت روان، ص 13
(6) نویسنده وفمنیست مصری  
(7) برگرفته از کتاب تاریخ‌تمدن، ویل دورانت، ج 1، ص 60
(8) نعیمه اسلاملو، جواهرانه، انتشارات تلاوت آرامش ، 1402، ص 104 و 105
(9) نعیمه اسلاملو، جواهرانه ، ص 104 و 105
(10)همان، ص 106

تاریخ انتشار: 1401/09/26