نقش مردم در شکل‌گیری حکومت اجتماعی

به گزارش فکرت، در اولین نشست روایت شفاهی، فصل مردم، نظرات علامه طباطبایی در خصوص نقش مردم در حکومت اسلامی بررسی و تبیین شد.

در این نشست حجت الاسلام والمسلین احمد یزدانی مقدم، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: رئالیسم مدنظر علامه طباطبایی، رئالیسم تعاملی است؛ رئالیسم تعاملی یک رئالیسم ساده وخام نیست زیرا ایشان در نوشته‌های خود بارها گفته‌اند فهم ما از جهان خارج فی‌الجمله است و وضعیت کسی خطای در معرفت را قبول نداشته باشد از سوفسطایی هم بدتر است.

وی ادامه داد: ادراک حقیقی ما حاصل تأثیر و تأثر ماده و هوا و دستگاه ادراکی ماست و به‌طور مثال کسی که با یک چشم می‌بیند دنیا را به‌گونه‌ای غیر از کسی می‌بیند که دو چشم دارد و همینطور سایر حواس تاثیرات متفاوتی در شناخت دنیای خارج برای هر فرد دارند؛ اما شناخت امور خارجی منتفی نیست با این توجه که هیچ کس نمی تواند بگوید آنچه می بیند و درک می کند عین واقعیت است. در نتیجه هر فردی دریافتی از امور سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دارد مختص به خودش.

این استاد حوزه و دانشگاه گفت: وقتی جامعه بوجود می‌آید توانایی‌ها وقدرت‌ها و تخصص و مهارت‌هایی پیدا می کند؛ خیلی بیشتر از زمانی است جامعه تشکیل نشده بود. یکی از چیزهایی که جامعه بوجود می‌آورد حکومت است بنابراین به قدرت سیاسی باید ملک اجتماعی بگوییم و به تبع باید این حکومت اجتماعی باشد. اما این حکومت ها کم کم به استبداد گراییدند و مردم به مرور به سمت پادشاهی مشروطه رفتند اما تجربه حکومت پادشاهی مشروطه این بود که پادشاه تا زمانی که ضعیف است مشروطه باقی می ماند و با تسلط و قدرت یابی کامل همان روش استبدادی را در پیش می گیرد بنابراین مردم به سمت حکومت جمهوری سوق پیدا کردند و چه بسا در آینده از جمهوری هم گذر کرده و حکومتی نو بنا کنند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: رابطه این حکومت با مردم این است که مردم توقع دارند تا حکومت احکام اسلام را اجرا کند و در غیر احکام اسلام با مردم مشورت و نظرخواهی کند.

گزارشگر: محمدجواد رحمانی

تاریخ انتشار: ١٤٠٢/١١/٢٥