به گزارش فکرت، حجت‌الاسلام محمد‌رضا کدخدایی در درسگفتار هویت زن که در مدرسه فکرت برگزار شد، عنوان کرد: علامه طباطبایی در چارچوب نظری خود اشتراکات و تفاوت‌های زن و مرد را به سه دسته تقسیم کرده؛ که شامل تفاوت‌های جوهری، ماهوی، عرضی و اعتباری می‌شود؛ روان‌شناسان نیز بحث دیگری در فضای روان مطرح می‌کنند که شامل بینش‌ها، گرایش‌ها، توانش‌ها و صفات می‌شود. بطور کلی زن و مرد یکسری اشتراکات و تفاوت‌هایی  در جنبه های جسمی ،روح و روان و اجتماعی دارند.

پژوهشگر حوزه مطالعات زنان به چگونگی هویت زن در جامعه پرداخت و ابراز کرد: کار هویت، مرزگذاری است و سنخ‌های متفاوت از هویت وجود دارد، انسان یک هویت و حقوقی دارد که در وهله اول با حیوانات و در وهله دوم بین و زن و مرد متفاوت است. و گاهی هویت ناظر بر هویت ملی است.

کدخدایی خاطر نشان‌ کرد: یک انسانی وجود دارد که ویژگی‌‌ حب ذات، نیازمندی و حسابگری دارد و در نتیحه استخدام‌گر است و در این سه مورد با حیوانات مشترک است؛ اما انسان از لحاظ تکوینی که شامل جنس زن و مرد می‌شود؛ ویژگی‌های متفاوتی دارد؛ یکسری نیازهای طبیعی و جنسی به جنس مخالف بر‌می‌گردد و در روایات نیز به ۷۰ نوع نیاز و گرایش تقسیم می‌شود.

وی در خصوص گرایش‌های جنسی گفت: زن و مرد هر کدام برای رفع نیازهای جنسی می‌خواهند به استخدام یکدیگر در بیایند اما این منافات با حب ذات دارد و نزاع صورت می‌گیرد چون حسابگری در فضای انسانی متعدد است و باعث درگیری می‌شود و اینجا باید بین هر کدام  از زن و مرد معامله متوازن صورت بپذیرد‌ و هر کدام نیازهای دیگری را تامین کند. اینجاست که زوجیت اتفاق می‌افتد و نهاد اجتماعی بر اساس نیازهای طبیعی شکل می‌گیرد.

پژوهشگر حوزه مطالعات زنان با تاکید بر اینکه  زوجیت بنیادی‌ترین نهاد اجتماعی است و ۸۲ آیه در مورد زوجیت وجود دارد عنوان کرد: علامه طباطبایی در آیات قرانی "نسائکم حرث لکم"را خیلی پرورش می‌دهد و نقش هویتی زن در جامعه دینی، حرث بودن و بازتولید نسل انسانی است.

وی با توجه به نقش محوری زوجیت اشاره کرد: سه دسته هدف برای خلقت انسان وجود دارد که ناظر به فرد، جامعه و دنیا و آخرت است که شامل آرامش، مودت و رحمت می‌شود؛ مودت رکن اساسی جامعه، رحمت هدف اصلی خلقت انسان و سکونت یعنی آرامش روانی در زوجیت معنا پیدا می‌کند.

کدخدایی در ادامه گفت: وقتی زوجیت شکل گرفت نیازهای جدیدی ایجاد می‌‌شود؛ تا قبل از زوجیت هویت جنسی است اما بعد از زوجیت هویت‌های جنسبتی به‌وجود می‌آیند و یکسری حق و تکلیف بر اساس نیاز ایجاد و تقسیم کار صورت می‌گیرد و خانواده هسته‌ای، گسترده، شبکه بستگانی و همسایگی، قبیله‌ای و جهانی شکل می‌گیرد؛ بنای اصلی این هویت‌ها مردیت و زنیت است و کل سیستم هویت‌های متعدد به هویت جنسی و جنسیتی بر‌می‌گردد.

وی تصریح کرد: مکتب، نگاه انسان را اولویت‌بندی کرده و با توجه به اینکه مکاتب الهی و بشری هستند نگاه انسان را به خودش، هستی، مبدا و معاد تغییر و توسعه می‌دهد. مثلا در بحث زوجیت می‌گویند نصف دین با ازدواج کامل می‌گردد چرا که انسان تحت سه انگیزه لذت، منفعت و مصلحت عمل می‌کند که هر سه اینها ناظر به حب ذات است. لذت روی جنبه‌های حیوانی، منفعت روی جنبه‌های حسابگرانه اجتماعی و مصلحت روی سعادت گرایی نظر دارد.

پژوهشگر حوزه مطالعات زنان با توجه به نظام سکولار لیبرال سرمایه‌داری بیان کرد: نظام یعنی قدرت، لیبرال یعنی آزادی و سرمایه داری یعنی پول و بیشترین قدرت، آزادی و ثروت وجود دارد اما در این راه تشکیل خانواده بزرگترین مانع برای رسیدن به این اهداف تلقی می‌شود لذا به ازدواج خیلی اهمیت نمی‌دهد اما دین به ارزش‌ها نگاه دارد. پس نظام و مکتب اولویت‌ها را مشخص می‌کند.

وی تا‌کید کرد: مکتب الهی، قدرت، ثروت و آزادی را نفی نمی‌کند اما آن را هدف غایی قرار نمی‌دهد و جایی حتی آن را نیز فدا می‌کند و به زوجیت و خانواده بسیار اهمیت می‌دهد؛ اما هشت دسته از فمنیست‌ها عامل بنیادی فروتری زنان را نقش مادری و خانواده می‌داند.

گزارشگر: محبوبه حقیقت

تاریخ انتشار: 1402/09/04