ویژههای فکرت
مجموعه فکرت درصدد است، مسائل روزِ حوزه اندیشه را با نگاهی جدید و در قالبهای متنوع رسانهای به تصویر بکشد.
به گزارش فکرت، دکتر سید ابراهیم رئیسی، شخصیتی بود که چه در دوران ریاست‌جمهوری‌اش و چه زمانی که در مسند قوه قضائیه حضور داشت، برخلاف بسیاری از مسئولان، ارتباط نزدیکی با بدنه دانشجویی داشت، تا جایی که حتی بخشی از میتینگ‌های انتخاباتی‌اش نیز در فضای دانشگاهی دنبال شد. رئیسی را باید از جمله معدود رؤسای جمهوری دانست که در عرصه آموزش‌عالی توانست اقدامات مهمی را انجام دهد که برخی از آنها تنها در کارنامه او دیده‌می‌شود. فعالیت‌هایی که برخی از آنها بعد از سال‌ها مسکوت ماندن در دستور کار قرار گرفتند یا برای اولین بار در دولت سیزدهم انجام شد و به همین دلیل نویدبخش ایجاد بسترهای لازم برای تغییر در این حوزه به‌شمار می‌روند.
شاید در این میان حضور چندباره رئیس‌جمهور در جمع دانشجویان و اساتید را بتوان یکی از آن اقداماتی دانست که تا سال‌ها در ذهن جامعه دانشگاهی خواهد ماند؛ دیدارهایی که باب گفت‌وگوی بی‌واسطه بدنه نخبگانی با شخص اول کشور را باز کرده بود و آنها می‌توانستند بدون بروکراسی‌های مرسوم، دغدغه‌ها و مطالبات خود را به گوش رئیس‌جمهور کشور برسانند.
احیای شورای عتف بعد از 11 سال
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای رئیس‌جمهور در حوزه آموزش‌عالی را باید احیای شورای عالی عتف آن هم بعد از 11 دانست. شورایی که براساس ماده 99 قانون برنامه سوم توسعه در شهریور ماه 83 با هدف ایجاد هماهنگی و یکپارچگی در سیاستگذاری کلان اجرایی در حوزه علوم شکل گرفت و قرار بود نقش راهبری را برای عرصه علم و فناوری کشور ایفا کند. به همین دلیل از آن به‌عنوان یکی از شوراهای بالادستی در راستای ریل‌گذاری جریان علمی کشور یاد می‌شود.
سرکشی مُداوم از وزارت علوم
یکی از کارهایی که باید آن را تنها مختص دولت سیزدهم و از ابداعات رئیسی دانست، بازدید از وزارتخانه‌های تحت مدیریتش بود. مسیری که در سال 1401 آغاز شد و رئیسی در نهمین بازدید خود در آذر ماه همان سال به وزارت علوم رفت تا از نزدیک در جریان فعالیت‌های مهم‌ترین مرجع اجرایی حوزه آموزش‌عالی کشور قرار بگیرد. حضور چندساعته او در خیابان هرمزان تنها به گپ و گفت منتهی نشد و رئیسی 14 دستور را برای سامان دادن به حوزه آموزش‌عالی صادر کرد. دستوراتی که هرکدام یک بخش از آموزش‌عالی را ملاک قرار داده‌بود و نمی‌توان این مساله را هم نادیده گرفت که به اجرا رساندن برخی از آنها توانست تا حدی سهمی در بهبود وضعیت داشته‌باشد.
تلاش پیگیرانه برای اصلاح معیشت دانشگاهیان
یکی از دغدغه‌های اصلی و البته قدیمی اعضای هیات‌علمی و کارکنان دانشگاهی را باید مساله مسکن دانست، دغدغه‌ای که طی سال‌های اخیر به‌دلیل قیمت افسارگسیخته مسکن به یک چالش تبدیل شده و روی فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی اساتید هم اثر منفی گذاشته‌بود ... در این میان مهم‌ترین کاری که دولت سیزدهم انجام داد، آغاز ساخت 60 هزار واحد مسکونی و خوابگاه دانشجویی متاهلی بود که کلنگ اجرای آن از بهمن سال گذشته بر زمین زده شد. اتفاقی که هرچند تا امروز در حوزه‌های دیگر سابقه داشته و برخی ارگان‌ها ساختمان‌های سازمانی را در اختیار کارمندان خود قرار می‌دهند، اما این مهم در عرصه دانشگاهی بی‌سابقه بوده و تا امروز دانشگاهی، ساخت‌وساز را در قالب مسکن برای اساتید یا کارکنانش نداشته بود. اتفاقی که در دولت سیزدهم رقم خورد تا فصل جدیدی در حوزه مسکن دانشگاهیان آغاز شود.
چراغ شورای عالی انقلاب فرهنگی روشن شد
رؤسای‌جمهور به‌عنوان رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی محسوب می‌شوند؛ روسایی که می‌توانند این شورا را به‌عنوان مهم‌ترین رکن سیاست‌گذار در عرصه آموزش‌عالی و فرهنگی برسانند یا در مقابل با سنگ‌اندازی، در روند کار این شورا اخلال ایجاد کنند. اتفاقی که در دولت یازدهم و دوازدهم به کرات تکرار شد و تعطیلی پنج‌ماهه این شورا یک‌بار از بهمن 98 تا خرداد 99 و قبل‌تر از آن نیز از بهمن 97 تا خرداد 98 یا درگیری‌های لفظی روحانی با برخی از اعضای شورا باعث شده بود عملاً بالاترین مرجع سیاستگذاری در حوزه آموزش‌عالی و فرهنگ به محلی برای رفت و برگشت‌های بی‌نتیجه تبدیل شود. کم‌سو شدن چراغ این شورا اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم شکل و شمایل جدیدی به خود گرفت و نه‌تنها رئیسی خود را مقید به حضور منظم در جلسات شورا و در دست گرفتن راهبری این نهاد کرده بود، بلکه بخشی از مصوباتی که به هر دلیل از سوی روحانی مسکوت مانده‌بود نیز از سوی رئیسی برای اجرا به دستگاه‌ها ابلاغ شد، تا جایی که رئیس‌جمهور تنها در شهریور ماه 1400، هفت مصوبه این شورا را که مهم‌ترین آنها را باید «لغو اجرای سند ۲۰۳۰» و «قانون تشکیل هیئت امنای دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش‌عالی و پژوهشی» دانست، برای اجرا ابلاغ کرده بود.
سامان دادن به آموزش‌عالی با ۱۴ دستور
شهید رئیسی را باید مرد نام‌آشنایی برای دانشگاهیان از جهت تعدد حضورش در جمع‌های دانشجویی و استادی دانست. مردی که دیدارهایش تنها به دوران ریاست‌جمهوری‌اش محدود نمی‌شود، بلکه در خردادماه 1400 و به بهانه نامزدی در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری هم با حضور در دانشگاه تهران با اساتید و دانشجویان دیدار کرد. بعد از آن رئیسی را باید جزء معدود روسای‌جمهوری دانست که هر سال به‌صورت مرتب پای درددل دانشگاهیان نشست...آخرین دیدار رئیسی با اساتید و نخبگان کشور را باید به 23 اسفند سال گذشته نسبت داد؛ زمانی که رئیس‌جمهور در سالن شهید بهشتی نهاد ریاست‌جمهوری میزبان این قشر بود تا در کنار شنیدن صحبت‌های آنها، تشریحی از عملکرد دولت تحت امرش هم ارائه کند.
رئیسی در مدت زمامداری خود 10 بار در جمع دانشجویی به بهانه‌های مختلف از دیدار ماه رمضانی و روز دانشجو گرفته تا سفر استانی و آغاز سال تحصیلی حضور پیدا کرده بود. در این بین دیدار با اساتید و نخبگان هم به یکی از فعالیت‌های عادی دولت سیزدهم تبدیل شده بود و رئیسی به بهانه‌های مختلف با اساتید دیدار داشت. از دیدار سه‌ساعته با اساتید اقتصادی در سال 1400 گرفته تا نشست با جمعی از نخبگان علوم و فناوری برترساز که در مجموع چهار بار شخص اول اجرایی کشور را پای صحبت‌های اساتید دانشگاهی با دیدگاه‌های مختلف نشاند.
تحقق اقتصاد دانش‌بنیان؛ شعاری که رئیسی به آن باور داشت
معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری را باید تنهاترین بازویی دانست که به‌صورت مستقیم ذیل این نهاد در حوزه‌های مربوط به علم و فناوری فعالیت می‌کند. معاونت که بعد از استعفای سورنا ستاری در 27 شهریورماه 1401، روح‌الله دهقانی‌فیروزآبادی سکان آن را برعهده گرفت تا مسیری که از گذشته آغاز شده بود، دنبال کنند. در این میان اما اضافه شدن عنوان اقتصاد دانش‌بنیان به نام رسمی این معاونت نشان داد دولت سیزدهم در شعار تجاری‌سازی علم و فناوری، استوار است و تلاش می‌کند همه بسترهای قانونی را برای تحقق این مساله فراهم کند. هرچند نمی‌توان در این میان نقش تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان را هم نادیده گرفت، اما اهتمام بالای دولت در به اجرا در آمدن همین قانون هم موضوع قابل‌توجهی است که باید به آن توجه کرد.
تاریخ انتشار: 1403/03/01
- برچسب ها:
- رئیسی
- دانشگاه ها
- وزارت علوم
- فکرت