به گزارش فکرت، حجت الاسلام والمسلمین دکتر جواد گلی، عضو هیأت علمی گروه فلسفه کلام مؤسسه، در گفت‌و‌گویی به تبیین کارآمدی دین در عصر مدرن پرداخت و گفت: همواره این سوال مطرح بوده که دینی که برای 1400 سال پیش است و مخاطبان اولیه آن مردم حجاز که زندگی قبیله ای داشته اند بوده چگونه در دوره جدید به درد مردم می‌خورد و اکنون آموزه‌های دینی چه دستاوردی برای بشر عصر حاضر داشته است؟

وی در پاسخ به این سوال گفت: در دوره جدید بزرگانی همچون علامه طباطبایی، علامه مصباح یزدی، شهید مطهری و دیگر بزرگان دینی در صدد پاسخگویی به شبهات بوده اند؛ شهید مطهری ره در کتاب «اسلام و مقتضیات زمان» مباحث مهم و خوبی در این عرصه مطرح کرده اند که اسلام در عصر جدید چگونه نیازهای بشر را پاسخ داده است و علامه طباطبایی نیز در تفسیرالمیزان خود پاسخ‌های متعددی در این رابطه بیان کرده اند.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) به تلاش‌های علمای اهل سنت در پاسخ به این شبهات نیز اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: در میان علمای اهل سنت بزرگان زیادی نیز در صدد پاسخگویی به این سوالات بوده اند به عنوان مثال در کشور مصر شخصیت‌هایی همچون شیخ محمد عبده در این راستا تلاش‌های زیادی کرده اند تا اثبات کنند که اسلام برای عصر حاضر نیز کارآمد است و نیازی نیست برای متمدن شدن دین را کنار زد.

وی گفت: علمای شیعه با تالیفات خود نشان دادند که دین اسلام برای عصر حاضر و آینده کاملا برنامه دارد، به عنوان مثال شهید صدر در بحث اقتصاد کتاب اقتصادنا می‌نویسند و نظام اقتصاد اسلامی را مطرح می‌کنند، سایر علما نیز در مکاسب بحث‌های خوبی دارند، همچنین وجود بحث‌هایی همچون حکومت و ولایت فقیه نشان می‌دهد که دین در عصر حاضر قادر به حل معضلات جامعه است.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر جواد گلی توجه به بعد فطری بودن دین را مهم دانست و خاطرنشان ساخت: باید به خوبی دقت کنیم که دین ناظر به چیست؟ وقتی ما آیات قرآن کریم را بررسی می‌کنیم مشاهده می‌کنیم که طبق آیه شریفه «فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا ۚ فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا ۚ لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ۚ ذَٰلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ» دین بر اساس فطرت بشر شکل گرفته است و این فطرت بشر تغییر پیدا نمی‌کند مثلا انسان 1400سال پیش بدن مادی و روح داشت انسان عصر حاضر نیز دارد، انسان زمان قدیم فطرت، عقل و اختیار داشت انسان عصر حاضر نیز دارد، سایر غرایز و گرایشات انسان‌ها نیز در زمان قدیم و زمان حاضر نیز یکسان است لذا این گرایشات و فطرت در همه دوران‌ها ثابت و یکسان است و دین هم برای همه این نیازها و گرایشات برنامه دارد.

وی با اشاره به کامل بودن معنویت اسلامی در مقایسه با سایر معنویت‌های نوظهور ابراز داشت: از سویی دیگر دین ناظر به یک سری روابط هم هست، رابطه انسان با پدر، مادر، اقوام، همسر، طبیعیت، خدا و... همه این ارتباطات در گذشته بوده امروز نیز هست و در آینده نیز خواهد بود در بحث معنویت نیز همینگونه است، وقتی انسان به کمال مطلق یعنی خدای متعال متصل می‌شود به آرامش می‌رسد، بعد معنوی سنخیت دارد به چیزی که معنوی باشد نه مادی و همه این معنویت‌ها در گذشته بوده امروز نیز هم هست، انسان 1400سال پیش نیاز به همسر داشت و امروز نیز دارد لذا در یک کلمه دین پاسخگوی همه نیازهای بشری در عصر حاضر هست چرا که انسان و نیازها و ویژگی‌های او تغییری نکرده است و انسان همان انسان است.

عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در پایان سخنان خود عمل به همه ابعاد دین را عامل پیشرفت در عرصه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی بشر دانست و گفت: تاکید داریم در صورتی اسلام موجب پیشرفت می‌شود که به همه ابعاد آن عمل شود اینکه فقط توجه به بحث‌های عبادی شود و سایر ابعاد رها شود نتیجه کامل و مطلوبی حاصل نمی‌شود چرا که هر جا به همه ابعاد اسلام عمل شد موفقیت نیز حاصل شد.

منبع: روابط عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)

تاریخ انتشار: 1402/09/06